Το θέμα των Πανελληνίων της Νεοελληνικής Γλώσσας δίνει «μούντζα» στο κατεστημένο και τροφή για σκέψη

Πρώτη ημέρα Πανελληνίων και κοίτα τι θέμα έπεσε! Η μαγεία της Λογοτεχνίας, της γραπτής έκφρασης και της προσωπικής έκθεσης ιδεών «έθεσε» ένα μεγαλειώδες ζήτημα της σύγχρονης -και όχι μόνο- κοινωνίας. Ισότητα των δύο φύλων, βία κατά των γυναικών και φεμινισμός. Κι εκεί που όλοι αναρωτιούνται σήμερα τι έγραψε ο Μπάμπης Αναγνωστόπουλος, 3 issues -που φαινομενικά έχουν το δικό τους στοχευμένο περιεχόμενο για ανάλυση- αν τα κοιτάξει κανείς από το ίδιο πρίσμα θα διαπιστώσει πόσο αλληλένδετα είναι.

Τα θέματα είχαν την απόλυτη συνοχή

Το πρώτο κείμενο που δόθηκε στους μαθητές ήταν ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Σταύρου Τσακυράκη με τίτλο «Δικαιοσύνη: η ουσία της πολιτικής». Στο απόσπασμα αυτό, ο συγγραφέας κάνει μια ιστορική αναδρομή στα όσα έχουν υποστεί οι γυναίκες από τους άντρες σε κοινωνικό επίπεδο, αρχίζοντας από τον Αριστοτέλη μέχρι και τον 20ο αιώνα. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «όλες οι συζητήσεις για την ισότητα θεωρούσαν ως δεδομένο ότι αυτή δεν περιλαμβάνει τις γυναίκες. Η αντίληψη ότι είναι κατώτερα πλάσματα, φτιαγμένα για να εξυπηρετήσουν την αναπαραγωγή του κόσμου των ανδρών, είχε ως συνέπεια μια τέτοια κακομεταχείριση, βία και εκμετάλλευση, που όμοιά της δεν έχει υποστεί καμία άλλη ομάδα ανθρώπων (ούτε οι μαύροι ούτε η εργατική τάξη, κανείς)».

Το δεύτερο κείμενο είναι ένα απόσπασμα από τα όσα δήλωσε στο ΒΗΜΑ η συγγραφέας και δόκτωρ Συγκριτικής Λογοτεχνίας Μπελίντα Κανόν με αφορμή τη μάχη της ισότητας μεταξύ των φύλων στον 21ο αιώνα, ο οποίος -όπως επισημαίνει εύστοχα η ίδια- λαμβάνει νέα χαρακτηριστικά. Για την Μπελίντα Κανόν ο νεοφεμινισμός οδηγεί σε σύγκρουση ανδρών και γυναικών, γεγονός καταστροφικό. «Ο κλασικός φεμινισμός του 20ού αιώνα, τον οποίο εξέφρασε η Σιμόν ντε Μποβουάρ, μαχόταν για την ισότητα ανδρών και γυναικών αντιμετωπίζοντάς τους ως άτομα, ως ανθρώπους. Στον 21ο αιώνα, και κυρίως μετά το 2010, βλέπουμε την ανάδειξη του “φεμινισμού της διαφοροποίησης”, ενός ρεύματος που επιμένει στις διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών, τις οποίες θεωρεί αγεφύρωτες», λέει η συγγραφέας και συνεχίζει: «Προφανώς και υπάρχουν διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών, όμως στις περισσότερες εκφάνσεις της ζωής μας είμαστε άτομα, άνθρωποι που δρούμε: είμαι συγγραφέας, είμαι εκπαιδευτικός, είμαι ορειβάτης, είμαι κηπουρός. Είμαι δηλαδή ένας άνθρωπος που ασχολείται με αυτές τις δραστηριότητες, όχι πρωτίστως μια γυναίκα που ασχολείται με όλα αυτά. Σήμερα, οι νεοφεμινίστριες προτάσσουν διαρκώς ότι οι γυναίκες είναι μια ομάδα θυμάτων, η οποία διατρέχει μονίμως τον κίνδυνο να υποστεί βία κάθε μορφής, όχι διακρίσεις εις βάρος τους αλλά βία, επειδή είναι γυναίκες. Αυτό το νέο ρεύμα εγγράφεται στον δημόσιο διάλογο περί ταυτοτήτων: είμαι γυναίκα, αυτή είναι η ταυτότητά μου. Και αυτομάτως, είμαι θύμα. Είναι τόσο έντονος αυτός ο διάλογος περί θύματος ώστε ενίοτε το να είσαι θύμα γίνεται εύσημο, πρόκειται για ιδεολογία που εκφράζεται ως “πάθος για θυματοποίηση”».

Για την Κανόν, αντιθέτως, ο φεμινισμός είναι ένα κίνημα χαρούμενο, «ένα κίνημα που ωθεί τις γυναίκες να αποκτήσουν περισσότερη ισχύ, να διεκδικούν την ισότητα με τους άνδρες. Όταν προτάσσουμε το φύλο ή το χρώμα του δέρματος ως ταυτότητα, επί της ουσίας επιμένουμε σε χαρακτηριστικά μας τα οποία δεν μπορούμε να αλλάξουμε».

Όσο για το τρίτο κείμενο; Πρόκειται για ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Οι κόρες του Ηφαιστείου» του Χρήστου Οικονόμου. Σε αυτό παρουσιάζεται η άλλη πλευρά του νομίσματος, όχι η υπεροχή και το γόητρο του ανδρικού φύλου, αντίθετα η αδυναμία των ανδρών να εκφραστούν καθώς είναι «καταπλακωμένοι» από τα κοινωνικά στερεότυπα, που επιβάλλουν απόψεις όπως ότι «οι αληθινοί άντρες, οι άντρες οι σωστοί, δεν αναχαράζουν τα περασμένα, δεν κολλάνε στο παρελθόν. Οι αληθινοί άντρες έχουν κοντή μνήμη και ψηλά ποδάρια, ξεχνούν και τρέχουν, ξεχνούν και τρέχουν μπροστά. Οι αληθινοί άντρες προχωράνε μπροστά, δεν κάνουν κύκλους. Οι αληθινοί άντρες είναι πραχτικοί, έχουν τετράγωνο μυαλό και τρίγωνη καρδιά. Οι αληθινοί άντρες σκέφτονται πρακτικά, αντιδρούν πρακτικά, πονάνε πρακτικά. Οι αληθινοί άντρες….».

Το νόημα πίσω από τις λέξεις

Ευτυχώς που υπάρχουν και οι πανελλήνιες εξετάσεις για να θυμηθούμε ότι κάτι δεν πάει καλά σε αυτή την κοινωνία. Γιατί μόνο τα νέα παιδιά μπορούν τελικά να μας δώσουν τα χαστούκια που χρειαζόμαστε. Γιατί έχουμε καταντήσει να ακούμε ή να διαβάζουμε καθημερινά για ομοφοβικές, για βίαιες συμπεριφορές, για τοξικές σχέσεις, για βιασμούς, για κακοποιήσεις, για μαζοχιστικές εξάρσεις και τραγωδίες και μοιάζει στα αυτιά μας σαν μια ακόμη κακή είδηση της ημέρα. Αυτό. Τραγικό!

Η γυναίκα ήταν, είναι και θα είναι πάντα το θύμα, αυτή που πάντα μάχεται για μια θέση στην κοινωνία, ο άντρας θα είναι ο δυνάστης, ο δυνατός που θα σηκώσει ανάστημα γιατί πώς να το κάνουμε «οι άντρες δεν κλαίνε» και οι κακοποιητικές συμπεριφορές θα κουκουλώνονται στον βωμό του «καλά της έκανε, ας μην του κουνιόταν», «μη φωνάζεις θα μας ακούσει η γειτονία», «τι θα πει ο κόσμος!», «εγώ τσούλα σε μεγάλωσα;», «σε χτύπησε; χτύπα κι εσύ», «πούστης σε αυτό το σπίτι δεν θα μπει» ….

Και κάπου εδώ είναι που συνειδητοποιείς πως έχει χαθεί παντελώς η ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ, η ουσιαστική κριτική σκέψη, η πραγματική «παιδεία» (την οποία όλοι συγχαίουν με τη μόρφωση, πόσο λάθος!), η ενσυναίσθηση, η ελευθερία έκφραση, η ανάγκη να αγαπήσουμε, να αγαπηθούμε, να δημιουργήσουμε, να κάνουμε το καλό χωρίς αντάλλαγμα, να είμαστε άνθρωποι, να φέρουμε τα πάντα τούμπα και να αλλάξουμε τον κόσμο… προς το καλό, το καλύτερο, τον κόσμο που ονειρευόμαστε! Ζούμε σ’ έναν κόσμο παραλόγου!

Η Μπελίντα Κανόν είπε κάτι που με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη, ότι «οι νεοφεμινίστριες προτάσσουν διαρκώς ότι οι γυναίκες είναι μια ομάδα θυμάτων, η οποία διατρέχει μονίμως τον κίνδυνο να υποστεί βία κάθε μορφής, όχι διακρίσεις εις βάρος τους αλλά βία, επειδή είναι γυναίκες». Πόσο σοφό, πόσο πραγματικό! Ναι, έχουμε περάσει στο άλλο άκρο το οποίο οι γυναίκες έχουν αρχίσει να θυματοποιούνται από μόνες τους όσον αφορά την ταυτότητά τους: είμαι γυναίκα, αυτή είναι η ταυτότητά μου. Και αυτομάτως, είμαι θύμα. Βολεύει; Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί, σε κάποιες άλλες απλώς περνάει αυτόματα στο DNA και υιοθετείται ως στάση ζωής. Είπαμε, με όλα αυτά έχει χαθεί η ισορροπία και στις δύο πλευρές κάτι που αναμφισβήτητα αγγίζει και τα στερεότυπα του ανδρικού ψυχισμού έτσι όπως επιβάλλεται να προβάλλεται στην κοινωνία. Οι άντρες φοβούνται κύριοι, και κλαίνε, και δειλιάζουν, και πονάνε. Ποιος στα κομμάτια έχει δημιουργήσει αυτές τις ηλίθιες πεποιθήσεις οτι οι άνθρωποι πρέπει να κατατάσσονται σε στρατόπεδα και αυτομάτως πρέπει να οικειοποιύνται λανθασμένα χαρακτηριστικά που οι άλλοι τους αναγκάζουν; Κάπου ώπα παιδιά!

Τίποτα δεν είναι μαύρο ή άσπρο. Δεν είναι τυχαίο που μετά από τη βροχή βγαίνει το ουράνιο τόξο. Πάντα θα βγει, έτσι είναι η φύση. Η φύση ξέρει. Είμαστε μέρος της, κομμάτι της. Γιατί δεν παραδειγματιζόμαστε από τον αέναο κύκλο της; Βροχή- λιακάδα, σκοτάδι- φως… Εμείς γιατί πρέπει να ζούμε μπάντα στο γκρίζο; Στο «έτσι πρέπει»; Basta (τροφή για σκέψη!)

ΥΓ: Για εσένα που έγραψες Πανελλήνιες: Όπως και να έχεις γράψει, η ζωή τώρα ξεκινά! Ο βαθμός δεν θα σε κάνει άνθρωπο, η ζωή θα σε παρασημοφορήσει, Ζήστην λοιπόν!

ΥΓ: Για εσένα γονιέ που δίνει το παιδί σου εξετάσεις: Κάντου μια αγκαλιά, αγόρι ή κορίτσι, όπως κι αν έγραψε. Κάνε μια μεγάλη αγκαλιά μέσα από την καρδιά σου, όχι επειδή πρέπει!Κάντην κι ας έχει την αγωνία του «βαθμού», του πώς έγραψε. Αυτή η αγκαλιά να ξέρεις, είναι ο μεγαλύτερος βαθμός που θα πάρει το παιδί σου, γιατί μέσα του κρύβει το πιο σπουδαίο και δυνατό πράγμα: την αγάπη (σου)!

αγκαλια