4 χρόνια χωρίς τον Kaizer της Υψηλής Ραπτικής, Karl Lagerfeld

Ο Karl Lagerfeld, ο πιο παραγωγικός σχεδιαστής του 20ου και του 21ου αιώνα κι ένας άνθρωπος του οποίου η καριέρα αποτέλεσε το πρότυπο της σύγχρονης βιομηχανίας πολυτελούς μόδας, πέθανε σαν σήμερα, 19 Φεβρουαρίου το 2019. Η απουσία του τεράστια όπως και το έργο που άφησε πίσω του.

Διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής της Chanel από το 1983 και της Fendi από το 1965, και είχε ιδρύσει και τη δική του σειρά. Ήταν ο ορισμός της σχεδιαστικής μαεστρίας που μάγεψε από την πριγκίπισσα του Μονακό, Carolina, μέχρι και τη Rihanna. H Anna Wintour όταν του απένειμε το Βραβείο Εξαιρετικού Επιτεύγματος στα Βρετανικά Βραβεία Μόδας το 2015, ανέφερε για τον σχεδιαστή: «Περισσότερο από οποιονδήποτε γνωρίζω, αντιπροσωπεύει την ψυχή της μόδας: ανήσυχος, στραμμένος προς το μέλλον και αδηφάγα προσεκτικός στην μεταβαλλόμενη κουλτούρα μας».

Karl-Otto Lagerfeld, μια εμβληματική προσωπικότητα γεννιέται

Ο Karl-Otto Lagerfeld γεννήθηκε στο Αμβούργο. Ο πατέρας του,Otto Lagerfeld, ήταν ένας ευκατάστατος διευθύνοντας σύμβουλος του γερμανικού υποκαταστήματος της American Milk Products Company, και μητέρα του ήταν η Elisabeth Bahlmann. Η μητέρα του ήταν η δεύτερη σύζυγος του Otto και ο Karl είχε και μια μεγαλύτερη ετεροθαλή αδερφή, τη Thea, και μια μεγαλύτερη αδερφή, τη Martha Christiane. Ο πατέρας του μετακόμισε την οικογένεια του σε μια μικρή πόλη στα βόρεια της Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και στον Karl (στον οποίο δόθηκε να φορέσει επίσημο κοστούμι και γραβάτα στο σχολείο) δεν ταίριαζε ακριβώς.

Η μητέρα του ήταν, από κάθε άποψη, η πιο διαμορφωτική επιρροή στον πρόωρο γιο της, ο οποίος συχνά ανέφερε ότι δεν του άρεσε η παιδική του ηλικία. «Όταν ήμουν 14 ετών ήθελα να καπνίσω γιατί η μητέρα μου κάπνιζε σαν τρελή», φέρεται να είπε. «Αλλά η μητέρα μου είπε “Δεν πρέπει να καπνίζεις. Τα χέρια σου δεν είναι τόσο όμορφα, και αυτό φαίνεται όταν καπνίζεις”».

Ήταν υπεύθυνη για τον γρήγορο τρόπο ομιλίας του και τις ογκώδεις συνομιλίες του. Σε μια επί σκηνής συνέντευξη στο Lincoln Center το 2013, είπε στην ηθοποιό Jessica Chastain ότι όταν η μητέρα του έκανε μια ερώτηση, «έπρεπε να απαντήσω γρήγορα κι έπρεπε να είναι αστείο. Αν σκεφτόμουν κάτι να πω 10 λεπτά αργότερα θα με χαστούκιζε».

Ο έφηβος Karl βρίσκεται στο Παρίσι

Ο Karl δραπέτευσε στο Παρίσι ως έφηβος και παρόλο που δεν πήγε σε σχολή τέχνης, ούτε έλαβε κλασική εκπαίδευση μόδας, συμμετείχε, το 1954, σε έναν διαγωνισμό μόδας που ονομαζόταν International Wool Secretariat (τώρα ονομάζεται International Woolmark Prize) και κέρδισε την κατηγορία: παλτό. Ο Yves Saint Laurent, επίσης νεαρός σχεδιαστής, κέρδισε στην κατηγορία φορεμάτων εκείνη τη χρονιά.

Στη συνέχεια προσλήφθηκε στον οίκο ραπτικής του Pierre Balmain και παρέμεινε εκεί για 3 χρόνια μέχρι να δουλέψει για τον Jean Patou. Έμεινε στον Patou για 5 χρόνια, μέχρι να αποφασίσει πως ήθελε να γνωρίσει καινούργια και σπάνια περιβάλλοντα ραπτικής για μια ανεξάρτητη καριέρα στον αναδυόμενο κόσμο των ετοίμων ενδυμάτων της δεκαετίας του 1960.

Συνέχισε ως ελεύθερος επαγγελματίας στο σχέδιο και συνεργάστηκε με τους Krizia, Ballantyne, Charles Jourdan, Fendi και Chloé. Στην Chloé εργάστηκε για πάνω από 10 χρόνια και ήταν κοντά στην ιδρύτρια του οίκου, Gaby Aghion, τη γυναίκα που επινόησε τη φράση: «prêt-à-porter». Το 1965 εντάχθηκε στην οικογένεια του ιταλικού οίκου μόδας Fendi, σχεδιάζοντας γούνες, ρούχα και κοσμήματα, μετατρέποντας τον οίκο από ένα βαρετό κατάστημα με γούνες σε ένα τεράστιο όνομα της μόδας. Η Silvia Fendi, το μόνο μέλος της 3ης γενιάς που εξακολουθεί να ασχολείται με τη μάρκα, είπε: «όταν ήρθε ο Karl ήξερα ότι κάτι ιδιαίτερο συνέβαινε».

Το 1982 αφήνει την Chloé και αναλαμβάνει τη Chanel επιστρέφοντας τον οίκο πρώτα στην υψηλή ραπτική και, τον επόμενο χρόνο, στα έτοιμα ρούχα. Αποδείχθηκε ένας «αλχημικός συνδυασμός» του σχεδιαστή και της επωνυμίας. Δεδομένης της πλούσιας εικονογραφίας του οίκου, τα μακριά κολιέ από μαργαριτάρια, οι μπουτονιέρες, τα μπουκλέ υφάσματα, ο Lagerfeld τα αντιμετώπιζε σαν παιχνίδια που ήταν δικά του για τις δημιουργίες του.

Ο οίκος μεταμορφώθηκε με τον Lagerfeld στο τιμόνι, και λίγα χρόνια αργότερα τα super models των ’90ς— Linda Evangelista, Claudia Schiffer, Christy Turlington — απαθανατίζονται ως συμμορία μοτοσικλετιστών φορώντας pastel χρώματα, μπουκλέ σακάκια και καπέλα ποδηλάτη. Τα μοντέλα στη φωτογράφηση αυτή, βρέθηκαν να σπάνε γυάλινες οροφές που αρνούνταν να παίξουν με τους παλιούς κανόνες, και ο Laferfeld «μεταμόρφωσε» τα ρούχα της Chanel στην πανοπλία που μπορούσαν να φορέσουν για να το κάνουν.

Διασημότητες συνέρρεαν στη Chanel και στον Lagerfeld, ο οποίος άδραξε τις δυνατότητες του marketing. Συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Baz Luhrmann και την ηθοποιό Nicole Kidman για να γυρίσουν ταινίες μικρού μήκους. Ο ίδιος σκηνοθέτησε αργότερα τις ηθοποιούς Cara Delevingne και Kristen Stewart και τον τραγουδιστή Pharrell Williams.

Ο ιδιοφυής Kaizer

Ο Lagerfeld ήταν επίσης φωτογράφος, έργα του οποίου εκτέθηκαν στην Pinacothèque de Paris. Η μεγαλύτερη κλήση του, ωστόσο, ήταν να είναι ο ενορχηστρωτής του δικού του μύθου. Εμβληματική ως μορφή, με τα σκούρα μαύρα γυαλιά του, την αλογοουρά του που έβαζε πούδρα για να την ασπρίσει, το μαύρο jeans, τα γάντια χωρίς δάχτυλα, τα κολλαρισμένα κολάρα, τα κοσμήματα Chrome Hearts και την εμμονική κατανάλωση Diet Coke, ήταν τέτοιο το επίπεδο παγκόσμιας φήμης – και διαμάχης – που μια κούκλα «Karl-Barbie», των $200, η οποία δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τη Mattel, εξαντλήθηκε σε λιγότερο από μία ώρα το 2014.

Αναφέρθηκε ποικιλοτρόπως ως «ιδιοφυΐα», «Kaizer» και «υπερεκτιμημένος». Η συνεισφορά του στη μόδα δεν ήταν στη δημιουργία μιας νέας σιλουέτας, όπως έκαναν σχεδιαστές όπως ο Cristobal Balenciaga, ο Christian Dior και η ίδια η Coco Chanel, αντίθετα δημιούργησε ένα νέο είδος σχεδιαστή: το shape-shifter. Δηλαδή, ήταν η δημιουργική δύναμη που προσγειώθηκε στην κορυφή μιας επώνυμης κληρονομιάς και την επαναπροσδιόρισε εντοπίζοντας τη σημειολογία της και στη συνέχεια την έφερε στο παρόν με μια υγιή δόση ασέβειας. Ο Lagerfeld είχε πει για τη Chanel: «Η Chanel είναι ένα ίδρυμα και πρέπει να αντιμετωπίζεις ένα ίδρυμα σαν πόρνη — και μετά παίρνεις κάτι από αυτήν».

Ο οίκος πριν τον προσλάβουν, έσβηνε αργά από τα άσχετα δημιουργήματα που έφτιαχνε και κρατιόταν σε υψηλή θέση εξαιτίας των αρωμάτων και των καλλυντικών της. Ο Lagerfeld τόλμησε να την αναδιαμορφώσει και το έκανε με μεγάλη επιτυχία για δεκαετίες, αλλάζοντας ακόμη και την περιουσία του οίκου. Το 2019 λεγόταν ότι είχε έσοδα άνω των 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως

Μια γάτα, η Choupette και η μοναχικότητα του Kaizer

Ενώ η επαγγελματική του ζωή γινόταν όλο και μεγαλύτερη, ωστόσο, η προσωπική του ζωή παρέμενε μυστήριο. Ζούσε μόνος σε ένα διαμέρισμα στην αριστερή όχθη του Παρισίου, γεμάτο με βιβλία και ρούχα, το οποίο μοιραζόταν μόνο με μια γάτα Birman που λέγεται Choupette. Η γάτα του Kaizer έγινε τόσο διάσημη όσο ο αφέντης της, η οποία είχε δικές της υπηρέτριες, διαμαντένια κολιέ και λογαριασμό στο Instagram.

Εκτίμησε πως η βιβλιοθήκη του είχε 300.000 τόμους και ανέφερε στη Susannah Frankel, της βρετανικής εφημερίδας The Independent, ότι είχε περισσότερα από 1.000 λευκά πουκάμισα Hilditch & Key.

Ταξίδευε διαρκώς με διαφορετική συνοδεία, και το μόνο σταθερό άτομο στη ζωή του τα τελευταία χρόνια ήταν ο Hudson Kroenig, που τον είχε βαφτίσει. Ο πατέρας του Hudsons είναι ο Brad Kroenig, ένα από τα αγαπημένα αρσενικά μοντέλα του Lagerfeld και ο μικρός Hudson εμφανιζόταν συχνά στην πασαρέλα με τον νονό του για να κάνει υπόκλιση.

Αν και κυκλοφόρησαν συχνά φήμες ότι ήταν άρρωστος και έτοιμος να συνταξιοδοτηθεί, δεν το έκανε ποτέ. Αν σταματούσε, έλεγε όταν τον ρωτούσαν, πως μπορούσε κάλλιστα να σταματήσει να αναπνέει. Προς το τέλος της καριέρας του, η μόδα προβληματιζόταν από ερωτήσεις σχετικά με το αν απαιτούσε πάρα πολλά από τους σχεδιαστές του και είχε αναφέρει σε συνέντευξη του: «Κανείς δεν αναγκάζεται να κάνει αυτή τη δουλειά κι αν δεν του αρέσει θα πρέπει να κάνει άλλη. Οι άνθρωποι αγοράζουν φορέματα για να είναι χαρούμενοι, όχι για να ακούνε για κάποιον που υπέφερε από ένα κομμάτι ταφτά».

Ένα «φαινόμενο της μόδας»

Όσοι ήθελαν να απορρίψουν τον Lagerfeld τον αποκαλούσαν «στυλιστή»: έναν σχεδιαστή δηλαδή που δημιουργεί τις εμφανίσεις του επανατοποθετώντας ό,τι ήδη υπάρχει, σε αντίθεση με το να εφευρίσκει οτιδήποτε νέο. Ο ίδιος είχε απορρίψει την ιδέα της μόδας ως τέχνης και της ιδιοφυΐας. Ο στόχος του ήταν πιο ευκαιριακός. Ο ίδιος χαρακτηριστικά είχε πει: «Θα ήθελα να είμαι ένα μοναδικό πολυεθνικό φαινόμενο της μόδας».

Πράγματι, η παραγωγή των ρούχων του κι όχι μόνο, του σχεδιαστή μπόρεσε να συναγωνιστεί τη δεξιότητα που είχε ως αφηγητής των αφορισμών, σε τέτοιο βαθμό που οι αποφθεγματικές του προτάσεις συγκεντρώθηκαν σε ένα βιβλίο: «Ο κόσμος σύμφωνα με τον Karl», το 2013. Μερικά επιλεγμένα αποφθέγματα του ήταν: «Τα φούτερ είναι σημάδι ήττας» και «Είμαι πολύ προσγειωμένος. Απλώς όχι σε αυτή τη γη». Το αν οι δηλώσεις του ήταν αληθείς δεν είχε σημασία, ούτως ή άλλως, ήταν εννοιολογικά αληθινό ή απλά αληθινό για εκείνη τη στιγμή.

Οι προσωπικές του ροπές ήταν συνεχώς μεταλλασσόμενες. Ένας μεγάλος φόβος του ήταν να βαρεθεί. Οι συνομιλίες ή οι μονόλογοί του θα μπορούσαν να αναπηδήσουν από την Anita Ekberg που περιπλανήθηκε στη Φοντάνα ντι Τρέβι, στο πώς οι πλούσιες γυναίκες της δεκαετίας του 1920 κοιμόντουσαν κάτω από σεντόνια πολυτελή. Το μόνο αδύναμο σημείο του ήταν η δική του θνησιμότητα, την οποία αρνήθηκε να αναγνωρίσει.

Όπως είπε στο ντοκιμαντέρ του 2008 «Lagerfeld Confidential»: «Δεν θέλω να είμαι αληθινός στις ζωές των άλλων. Θέλω να γίνω οπτασία».

(Πηγή: nytimes.com)

Διάβασε επίσης:

Ο Jared Leto γίνεται …Kaiser στην ταινία της βιογραφίας του Karl Lagerfeld

Ο εκκεντρικός ηθοποιός Jared Leto θα ενσαρκώσει τον -επίσης- εκκεντρικό Karl Lagerfeld, στη νέα ταινία που θα έχει ως θέμα τη βιογραφία του κορυφαίου Γερμανού couturier. Στο πλευρό του Leto θα βρίσκεται η σύντροφος του Emma Ludbrook, σε μια ταινία που την παραγωγή θα αναλάβουν 3 στενοί φίλοι και συνεργάτες του Lagerfeld. Άγνωστο παραμένει ακόμη το όνομα του σκηνοθέτη που θ’ αναλάβει να φέρει στη μεγάλη οθόνη, τη ζωή αλλά και το έργο του μεγάλου iconic καλλιτεχνικού διευθυντή της Chanel.

Οι 3 συνεργάτες του Lagerfeld, o Pier Paolo Righi, διευθύνοντας σύμβουλος του οίκου Chanel, η Caroline Lebar, πιστή συνεργάτιδα του Karl Lagerfeld και ο Sébastien Jondeau, προσωπικός βοηθός και σωματοφύλακας του Lagerfeld, θα παίξουν καταλυτικό ρόλο στη δημιουργία της ταινίας. Στην ταινία θα παρακολουθήσουμε τις σχέσεις «κλειδιά» στη ζωή του σχεδιαστή, την εκκεντρικότητα του καθώς επίσης και τη καριέρα του, μια πορεία που έχει μείνει ανεξίτηλη στην παγκόσμια ιστορία της μόδας.