Η βασίλισσα του punk, Vivienne Westwood, μας αποχαιρέτησε φορώντας tartan και God save the Queen

Η Dame Vivienne Westwood, η πρωτοπόρος Βρετανίδα σχεδιάστρια μόδας που έφερε το punk και την πολιτική στον κόσμο της υψηλής μόδας, πέθανε στις 29 Δεκεμβρίου, σε ηλικία 81 ετών. Έφυγε ειρηνικά και περιτριγυρισμένη από την οικογένεια της στο Clapham του νότιου Λονδίνου, επιβεβαίωσε εκπρόσωπος της Westwood.

Ήταν μια αιώνια επαναστάτρια που τιμήθηκε πολλές φορές από τη βασίλισσα Ελισσάβετ Β’ και ντυνόταν σαν έφηβη ακόμη και σε μεγάλη ηλικία. Αμέριστη υποστηρίκτρια της καταπολέμησης της υπερθέρμανσης του πλανήτη και σοκαριστική δημιουργός του punk style τη δεκαετία του ’70. Η Westwood άφησε έντονα το αποτύπωμα της στον χώρο της μόδας.

Η ζωή της πριν από τα tartan και την υψηλή ραπτική

Η Vivienne Isabel Swire γεννήθηκε στις 8 Απριλίου 1941 στο χωριό Tintwistle του Cheshire, από πατέρα εργάτη σε εργοστάσιο αλλαντικών Gordon και μητέρα βοηθό μανάβη Dora. Φοίτησε στο Glossop Grammar School πριν μετακομίσει στο προάστιο Harrow του Λονδίνου το 1957, όπου οι γονείς της διατηρούσαν ταχυδρομείο. Στη συνέχεια, η Westwood παρακολούθησε μαθήματα αργυροχρυσοχοΐας για ένα εξάμηνο στο Harrow Art School (σημερινό Πανεπιστήμιο του Westminster), αλλά νιώθοντας αποθαρρυμένη από τον κόσμο της τέχνης, γράφτηκε αντ’ αυτού σε κολέγιο γραμματέων και αργότερα εκπαιδεύτηκε ως δασκάλα. Σε έναν χορό το 1961, γνώρισε τον Derek Westwood, μαθητευόμενο στο εργοστάσιο Hoover, και τον παντρεύτηκε το 1962. Απέκτησαν μαζί έναν γιο, τον Benjamin Westwood, που γεννήθηκε το 1963, αλλά χώρισαν όταν ήταν τριών ετών.

Στη συνέχεια γνώρισε τον τότε φοιτητή τέχνης Malcolm McLaren, και η Westwood γέννησε τον δεύτερο γιο της Joseph Corré το 1967, και οι δύο γιοι της μεγάλωσαν μαζί στο Νότιο Λονδίνο, όπου δίδασκε σε δημοτικό σχολείο. «Ήμουν πολύ καλή δασκάλα», δήλωσε η Westwood στον Guardian το 2007. «Μόνο που πάντα μου άρεσαν τα παιδιά που όλοι οι άλλοι θεωρούσαν ότι ήταν μπελάς. Οι μικροί επαναστάτες».

Η βασίλισσα του punk, Vivienne Westwood, μας αποχαιρέτησε φορώντας tartan και God save the Queen — Vivienne Westwood FW’22

Το 1971, η Westwood και ο McLaren άνοιξαν μια μπουτίκ στην King’s Road με την ονομασία Let It Rock, που πουλούσε αναμνηστικά της δεκαετίας του 1950 και dandy’s κοστούμια. Εκεί, έφτιαξαν παντελόνια σε ύφος τεντυμπόι, παλτό με drape και πουλόβερ από μοχέρ, προτού προχωρήσουν στην ενδυματολογία του punk συγκροτήματος Sex Pistols της δεκαετίας του 1970.

Δημιούργησαν αρκετές νέες ονομασίες με την πάροδο των ετών, από το «Too Fast to Live Too Young to Die» το 1972, το «Sex» το 1974 (με την εισαγωγή φετιχιστικών ελαστικών φορεμάτων, σφιγκτήρων θηλών και παπουτσιών με καρφιά), το «Seditionaries» το 1976 και τέλος το «World’s End» το 1979. «Έχω αυτή τη φήμη ότι είμαι λίγο σεξομανής και τέτοια πράγματα, ενώ δεν είμαι», δήλωσε η Westwood στον Guardian. «Λατρεύω αυτό το απόσπασμα της Jean Shrimpton: Το σεξ δεν ήταν ποτέ ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων μου». Η Westwood και η McLaren σχεδίασαν μαζί την εμβληματική συλλογή «Pirate» του 1981, εμπνευσμένη από τον Νέο Ρομαντισμό, υπό την ετικέτα World’s End.

Η Westwood δημιούργησε συλλογές-ορόσημα, όπως οι «Buffalo» και «Nostalgia of Mud» το 1982 και την «Anglomania» το 1993. Σε δήλωση της είχε πει: «Συνειδητοποίησα ότι δεν υπήρχε ανατροπή χωρίς ιδέες. Δεν αρκεί να θέλεις να καταστρέψεις τα πάντα».
Λίγα μόλις χρόνια μετά την πρώτη της επίδειξη στο Παρίσι το 1983, οι κριτικοί μόδας αποκαλούσαν τα σχέδια της Westwood «τη βρετανική απάντηση σε εκείνα του Christian Lacroix στο Παρίσι», αποδίδοντας της την αναβίωση της βρετανικής σκηνής μόδας. Το 1989, ο εκδότης του Women’s Wear Daily, John Fairchild, περιέγραψε τη Westwood ως «την Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων της μόδας» στο βιβλίο του Chic Savages και την ονόμασε έναν από τους έξι σχεδιαστές με τη μεγαλύτερη επιρροή του 20ού αιώνα.

Οι τιμές από τη βασίλισσα, οι εκθέσεις, ο ακτιβισμός και τα βραβεία

Η Westwood παρέλαβε το OBE από τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’ το 1992. Τα ρούχα της Westwood έχουν φορεθεί από πελάτες που είναι διαφορετικοί, όπως τη βασίλισσα Camilla ή και τη Miley Cyrus, η οποία παντρεύτηκε τον Liam Hemsworth φορώντας ένα φόρεμα Westwood το 2018.

Μια έκθεση προς τιμήν της Westwood εγκαινιάστηκε στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης το 2002 και οι punk ρίζες της γιορτάστηκαν ξανά το 2013 στην έκθεση «Punk: Chaos to Couture» του Ινστιτούτου Κοστουμιών. Το 2004, το Μουσείο Βικτώριας και Αλβέρτου στο Λονδίνο διοργάνωσε αναδρομική έκθεση, ενώ η Westwood κέρδισε το βραβείο του Βρετανού Σχεδιαστή Μόδας της Χρονιάς το 1990, το 1991 και το 2006 από το Βρετανικό Συμβούλιο Μόδας. Το 2007, της απονεμήθηκε το βραβείο BFC Award for Outstanding Achievement in Fashion Design, και το 2018, το βραβείο Swarovski Award for Positive Change, για τον συνεχή ακτιβισμό της για την κλιματική αλλαγή.

Η πασαρέλα της Westwood αποτελούσε καιρό την πολιτική της πλατφόρμα. Τα μπλουζάκια στην ανοιξιάτικη συλλογή της το 2006 έγραφαν «Δεν είμαι τρομοκράτης, παρακαλώ μη με συλλάβετε», ενώ τα μοντέλα στην επίδειξη της το φθινόπωρο του 2008 έφεραν πλακάτ που ζητούσαν δίκαιες νομικές δίκες για τους κρατούμενους του Γκουαντάναμο. Ένα πανό στην ανοιξιάτικη επίδειξη του 2013 καλούσε για μια κλιματική επανάσταση. Άλλες φορές έχει δείξει υποστήριξη στην Αμερικανίδα whistleblower Chelsea Manning και στον ιδρυτή του WikiLeaks Julian Assange, καθώς και σε πολιτικά κόμματα, περιβαλλοντικές φιλανθρωπικές οργανώσεις, όπως η Cool Earth και η Greenpeace, και στις διαδηλώσεις Occupy το 2011.

«Προσπαθούμε να πούμε σε όλους ότι το τέλος του κόσμου είναι εδώ», δήλωσε η Westwood στο Women’s Wear Daily στα παρασκήνια του σόου της για την άνοιξη του 2016, όπου υπήρχαν πλακάτ με τα συνθήματα «το fracking είναι έγκλημα» και «η λιτότητα είναι έγκλημα». Το 2014, η Westwood ξύρισε τα κόκκινα μαλλιά της για να ευαισθητοποιηθεί για την κλιματική αλλαγή.

Η υψηλή ραπτική και ο τρίτος γάμος της

Η εταιρεία της Westwood πραγματοποίησε συλλογές υψηλής ραπτικής, νυφικών, καθώς και ανδρικές και γυναικείες συλλογές έτοιμων ενδυμάτων. Γνώρισε τον Αυστριακό φοιτητή μόδας Andreas Kronthaler στα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν δίδασκε στη Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών της Βιέννης και παντρεύτηκαν το 1992. Παρά τα 25 χρόνια διαφοράς που είχαν, σε μια πρόσφατη συνέντευξη που είχαν δώσει και οι δυο μίλησαν για τον μεγάλο έρωτα που διατηρούσαν ζωντανό. Συνεργάστηκαν κάτω από την ονομασία Westwood, αλλά το 2016 ο Andreas έγινε δημιουργικός διευθυντής της μάρκας, με την κύρια γραμμή να μετονομάζεται σε Andreas Kronthaler for Vivienne Westwood.

«Έχω τη δική μου εταιρεία, οπότε ποτέ δεν είχα επιχειρηματίες να μου λένε τι να κάνω ή να ανησυχούν αν κάτι δεν πουλήσει», δήλωσε στο Time το 2009. «Είχα πάντα τη δική μου πρόσβαση στο κοινό, γιατί ξεκίνησα να φτιάχνω τα ρούχα μου για ένα μικρό κατάστημα και έτσι είχα πάντα ανθρώπους που τα αγόραζαν. Μπορούσα πάντα να πουλήσω μερικά, ακόμα κι αν δεν μπορούσα να πουλήσω πολλά, και με κάποιο τρόπο η επιχείρηση μου μεγάλωσε επειδή έτυχε να αρέσει στον κόσμο».

Με αυτά τα λίγα λόγια για την τεράστια Κυρία της μόδας το συμπέρασμα είναι ένα. Πως ήταν ένα Ελεύθερο, Αντισυμβατικό και Ανεξάρτητο πνεύμα, ήταν μια Επαναστάτρια, μια Οραματίστρια. Μοναδική Vivienne Westwood καλό σου ταξίδι!