Ίσως να βιώνεις burned out και να μην το ξέρεις- Ε, ήρθε η ώρα να το διαχειριστείς

Ο όρος burned out, είναι ένας όρος που ακούγεται πολύ τα τελευταία χρόνια. «Κυκλοφορεί» κάπου στον εργασιακό χώρο, αόρατα, και υπάρχει περίπτωση να μην καταλάβεις πως έχει καταβάλλει τον οργανισμό σου. Το burned out είναι δύσκολο να το ξεχωρίσεις, καθώς τα συμπτώματα του είναι κοινά με την κόπωση αλλά και με τις σωματικές αντιδράσεις που προκαλούνται στο σώμα σου από το στρες.

Το burned out είναι μια μόνιμη εξάντληση που νιώθεις. Μοιάζει πολύ με τα συμπτώματα fatigue (ένα είδος χρόνιας κόπωσης). Η χρόνια κόπωση μπορεί να προκύψει από κάποιες συνθήκες υγείας, όπως την αναιμία, το διαβήτη κ.α. Στην περίπτωση του burned out δεν προκύπτει από κάποιες συνθήκες υγείας, αλλά από το έντονο στρες, άγχος, τις υπερβολικές ώρες εργασίας. Όταν δουλεύεις για πολλές ώρες και χάνεις την πραγματικότητα μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και νιώθεις μια μόνιμη εξάντληση, τότε κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να το δεις άμεσα με έναν γιατρό.

Σημάδια που δείχνουν πως κάτι συμβαίνει

Όταν η Barbara Exposito, διευθύνουσα σύμβουλος του Stellar Synergy and You Retreat, άρχισε να έχει συχνά πόνο στο στήθος, βάρος και δύσπνοια, ο γιατρός της διαπίστωσε ότι ήταν υγιής – και ότι τα προβλήματά της οφείλονταν στο άγχος. Εν ολίγοις, παρουσίαζε βασικά σημάδια επαγγελματικής εξουθένωσης. «Θυμάμαι να σκέφτομαι πως δεν μπορεί να είναι αυτή η ζωή μου και πώς το να ζω με συνεχές άγχος επηρέαζε την επαγγελματική και προσωπική μου ζωή», είχε δηλώσει στο TZR. «Είχα επίγνωση ότι επιθυμούσα κάτι διαφορετικό και ήμουν πρόθυμη να ρίξω φως στον εαυτό μου και να κοιτάξω μέσα μου».

Αν νιώθεις κι εσύ σωματικά, συναισθηματικά και πνευματικά εξαντλημένη, ίσως βρίσκεσαι κι εσύ στο δρόμο προς την επαγγελματική εξουθένωση. Σε μια έρευνα της Αμερικανικής Ψυχολογικής Ένωσης (APA) για την εργασία και την ευημερία του 2021 (σε 1.501 ενήλικες εργαζόμενους στις ΗΠΑ) διαπίστωσε ότι το 79% των εργαζομένων είχε βιώσει εργασιακό στρες κατά τον μήνα που προηγήθηκε της έρευνας. Σχεδόν 3 στους 5 εργαζόμενους ανέφεραν αρνητικές επιπτώσεις του εργασιακού στρες, οι οποίες περιλάμβαναν έλλειψη ενδιαφέροντος, κινήτρων ή ενέργειας (26%) και έλλειψη προσπάθειας στην εργασία (19%). Και ακόμη περισσότεροι ανέφεραν εξάντληση – γνωστική κόπωση (36%), συναισθηματική εξάντληση (32%) και σωματική κόπωση (44%), μια αύξηση 38% από το 2019.

Τι να κάνεις για το burned out

«Ένα άτομο μπορεί να αρχίσει να επιδίδεται σε συμπεριφορές διαφυγής (κατανάλωση αλκοόλ, χρήση ναρκωτικών, υπερκατανάλωση κ.ο.κ.) για να μειώσει τη συναισθηματική επιβάρυνση από την επαγγελματική εξουθένωση», λέει η Keischa Pruden, θεραπεύτρια και ιδιοκτήτρια του Pruden Counseling Concepts. «Αντίθετα, το πιο σημαντικό βήμα είναι να συνειδητοποιήσετε πρώτα ότι η επαγγελματική εξουθένωση υπάρχει για εσάς. Στη συνέχεια, μπορείτε να ξεκινήσετε τη διαδικασία εξέτασης της ζωής σας για να δείτε ποιους τομείς έχει επηρεάσει και ποια βήματα μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε ό,τι πυροδότησε το αίσθημα της υπερκόπωσης».

Λέει ότι ενώ η θεραπεία μπορεί να είναι πολύ ωφέλιμη στο να βοηθήσει τους ανθρώπους να ξεδιαλύνουν τόσο τα συναισθήματά τους όσο και να θέσουν όρια για να αποτρέψουν μελλοντική εξουθένωση, η συζήτηση με το σημαντικό τους πρόσωπο, έναν φίλο ή άλλο συνεργάτη μπορεί επίσης να βοηθήσει. «Ωστόσο, αν κάποιος βιώνει έντονη συναισθηματική δυσφορία, τότε η επαγγελματική βοήθεια θα ήταν πιο κατάλληλη», λέει η Pruden.

Η Sharhonda Ford, εγκεκριμένη κλινική σύμβουλος ψυχικής υγείας και διευθύνουσα σύμβουλος του Beyond the Mask Trauma and Wellness, προσθέτει ότι η επαγγελματική εξουθένωση είναι εύκολο να επιτευχθεί όταν δεν κάνουμε τα κατάλληλα διαλείμματα και δεν προσθέτουμε την κατάλληλη αυτοφροντίδα στη ζωή και την καθημερινότητά μας. «Ξεπεράστε την επαγγελματική εξουθένωση δημιουργώντας τη δική σας εσωτερική ισορροπία ζωής/εργασίας – έναντι της ισορροπίας εργασίας/ζωής», λέει. «Είναι κάτι για το οποίο φροντίζω σκόπιμα κάθε μέρα, φροντίζοντας να είναι πρώτα η ζωή μου και μετά η δουλειά. Φροντίζω να έχω ό,τι χρειάζομαι για να βοηθήσω τους άλλους ως ιδιοκτήτρια επιχείρησης, θεραπεύτρια, μητέρα, σύζυγος, κόρη και σε κάθε άλλο ρόλο που έχω». Λέει ότι τώρα επιλέγει να δίνει προτεραιότητα στη ζωή και δεν επιτρέπει στη δουλειά να την καταναλώνει, να την απορροφά, να την εξουθενώνει ή να την παραλύει με τρόπο που δεν της επιτρέπει να υπηρετεί τον εαυτό της και όσους αγαπά.

Δε χρειάζεται να είμαστε παρούσες παντού

«Μόλις μάθουμε – ως κοινωνία – ότι δεν χρειάζεται να είμαστε παρόντες σε κάθε εκδήλωση, να λέμε ναι σε κάθε αίτημα ή να συμμετέχουμε σε κάθε άθλημα/δραστηριότητα/ό,τι θέλετε, τότε μπορούμε να εκτιμήσουμε τον χρόνο που περνάμε μόνοι μας και την πραγματική ξεκούραση», τονίζει η Ford.
Όταν η Exposito αισθάνθηκε εξαντλημένη, αποφάσισε να επικεντρωθεί περισσότερο στον εαυτό της, πράγμα που περιελάμβανε τη συνεργασία με έναν θεραπευτή, την εμβάθυνση στην πνευματικότητα της και την ανακάλυψη δεξιοτήτων που τη βοηθούσαν να ηρεμήσει τις σκέψεις της, να ξεπεράσει τις ανησυχίες της και να μετατοπίσει την ενέργεια της. «Έκανα επίσης ημερολόγιο, διαλογισμό, θεραπεία με ρέικι και άσκηση και ανακάλυψα δραστηριότητες που μου έδιναν χαρά και ευτυχία – τόσο με τα παιδιά μου όσο και χωρίς αυτά», λέει.

Ο καθορισμός ορίων είναι ζωτικής σημασίας για την προσωπική σου ηρεμία. «Έθεσα την προσδοκία ότι θα τηρούσα τα όρια και ενθάρρυνα τους συναδέλφους μου, και την οικογένειά μου, να κάνουν το ίδιο», εξηγεί. «Μέχρι σήμερα, έχω τα ίδια καθημερινά μη διαπραγματεύσιμα όρια για την προστασία της υγείας μου: γυμνάζομαι το πρωί, τρώω καλά και φροντίζω να κοιμάμαι τουλάχιστον επτά ώρες. Το να επιλέξω να αφήσω τις ενοχές της μητέρας – και να δώσω προτεραιότητα πρώτα στις ανάγκες μου – ήταν επίσης μνημειώδες», συνεχίζει η Exposito. Επίσης, όταν νιώθεις εξαντλημένη κάνε ένα «time out».

Απέτρεψε την επαγγελματική εξουθένωση

Η Ford μας λέει ότι η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να αποφευχθεί με τα κατάλληλα εργαλεία αυτοφροντίδας, ευεξίας και ψυχικής υγείας. «Είναι κρίσιμο, βασικό, αναπόσπαστο και σημαντικό να εξασφαλίζετε την αυτοφροντίδα, περιόδους ξεκούρασης και επαναφοράς και στιγμές περισυλλογής σε τακτά χρονικά διαστήματα για να εντοπίζετε αν – και πότε – κάνετε πάρα πολλά», λέει. «Το να αφιερώνετε χρόνο για να αναθέτετε καθήκοντα, να ζητάτε βοήθεια, να ξεκουράζεστε και να επανέρχεστε, είναι κρίσιμα συστατικά της ευεξίας και απαραίτητα για την αποφυγή της επαγγελματικής εξουθένωσης».

Λέει επίσης, ότι πρέπει να κοιτάξουμε μέσα μας για να αξιολογήσουμε την κατάσταση. «Είναι σημαντικό να καταλάβετε ποια αποτελέσματα επιλέγετε – τι ελπίζετε να κερδίσετε κάνοντας συγκεκριμένα καθήκοντα, όντας σε συγκεκριμένες θέσεις, κατέχοντας διαφορετικούς ρόλους και διαφορετικές δουλειές».

Θέσε όρια, προτεραιότητες και δες ποιες είναι οι δικές σου ανάγκες. Το να αφήνεις να σε ορίζει η δουλειά, στο τέλος της ημέρας η χαμένη από όλο αυτό εσύ είσαι. Επίσης ούσα εξαντλημένη δεν είσαι και παραγωγική στον ίδιο σου τον εαυτό, πόσο δει για τους γύρω σου. Επαναπροσδιορίσου και βγες από το φαύλο, εργασιακό κύκλο. Το να κάνεις λίγα πράγματα για τον εαυτό σου είναι υγιές, όπως είναι υγιές να έχεις ανάγκη από ξεκούραση και να το λες χωρίς να ντρέπεσαι. Σίγουρα οι άνθρωποι που σε αγαπούν και είναι δίπλα σου, θέλουν να σε βλέπουν να είσαι καλά αλλά να είσαι και υγιής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ