Η μασκότ της Ελευθέριας και της Επανάστασης και 2 θάνατοι από αστυνομική βία στη Γαλλία

Οι μασκότ για τους Ολυμπιακούς αγώνες που θα γίνουν στο Παρίσι το 2024 συμβολίζουν την «Ελευθέρια δια μέσω της Επανάστασης», γεγονός ιδιαίτερα ειρωνικό αυτές τις μέρες αν λάβουμε υπόψιν μας τι συμβαίνει στο Παρίσι και σε όλες σχεδόν της πόλεις της χώρας. Τα χαριτωμένα κουκλάκια που λέγονται Phryges είναι εμπνευσμένα από τον σκούφο που συμβολίζει την ελευθέρια, έννοια η όποια αποτελεί μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της Γαλλίας.  

Είναι ένα σύμβολο των επαναστάσεών που έχουν καθορίσει τη γαλλική δημοκρατία, την πολίτικη κουλτούρα του λάου και της χώρας, έχοντας ταυτόχρονα αποτελέσει παράδειγμα για άλλες χώρες. Τον σκούφο Phrygian τον βλέπουμε και στο χαρακτηριστικό γαλλικό σύμβολο τη Marianne, σε γραμματόσημα, αλλά και στην στολή πολλών σχολείων. Είναι λοιπόν οξύμωρό το ότι στην χώρα που έχει ένα τέτοιο σύμβολο, και τα χρώματα της σημαίας της συμβολίζουν  «Ελευθέρια- Ισότητα- Αδελφοσύνη» να υπάρχουν ήδη δυο άδικα νεκροί.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή

O θάνατος του Nahel αντικατοπτρίζει το μεγάλο πρόβλημα του ρατσισμού από την αστυνομία που πρέπει να αντιμετωπίσει η Γαλλία. Ο ΟΗΕ καλεί τη Γαλλία να αντιμετωπίσει τα διαρθρωτικά προβλήματα που υπάρχουν στην αστυνομική της δύναμη, καθώς ο θάνατος του 17χρονου Nahel, ο οποίος σκοτώθηκε στη Nanterre κατά τη διάρκεια τροχονομικού ελέγχου, βάζει κυριολεκτικά φωτιά στις εργατικές γειτονιές. 

«Τώρα είναι η ώρα για τη χώρα να αντιμετωπίσει σοβαρά τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων που ύπαρχουν στους κόλπους της αστυνομίας», δήλωσε η Ravina Shamdasani, εκπρόσωπος του Γραφείου της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, κατά την τακτική ενημέρωση του Τύπου του ΟΗΕ στη Γενεύη. 

Μετά από τόσες νύχτες ταραχών, «καλούμε τις αρχές να διασφαλίσουν ότι η χρήση βίας από την αστυνομία για την αντιμετώπιση βίαιων στοιχείων κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων σέβεται πάντα τις αρχές της νομιμότητας, της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας, της μη διάκρισης, της προφύλαξης και της ευθύνης», τόνισε η εκπρόσωπος. Η κ. Shamdasani εξέφρασε επίσης την ανησυχία της για τη βία που ξέσπασε μετά το θάνατο του νεαρού άνδρα.

Ζημιές σε δημόσια κτίρια, λεηλασίες και σποραδικές συμπλοκές συγκλόνισαν την Πέμπτη 29/6 πολλές πόλεις της περιφέρειας του Παρισιού και των επαρχιών για συνεχόμενη νύχτα μετά τον θάνατο του Nahel ενός 17χρονου ανηλίκου που σκοτώθηκε από αστυνομικό, -την Τρίτη 27/6 -ο οποίος ερευνάται και φυλακίζεται για ανθρωποκτονία εξ αμελείας. 

Καταγεγραμμένος σε ερασιτεχνικό βίντεο, ο πυροβολισμός του εφήβου από κοντινή απόσταση από τον αστυνομικό κατά τη διάρκεια τροχονομικού ελέγχου συνεχίζει να βάζει φωτιά σε πολλές εργατικές γειτονιές της χώρας. Για να αναχαιτίσουν την «εξάπλωση» της αστικής βίας, οι αρχές έχουν κινητοποιήσει 40.000 αστυνομικούς και χωροφύλακες, καθώς και επίλεκτες μονάδες επέμβασης, όπως η Raid και τα μαύρα θωρακισμένα οχήματά της και η GIGN (εθνική ομάδα επέμβασης της χωροφυλακής), που έχουν αναπτυχθεί σε πολλές πόλεις. Παρά τη μαζική αυτή ανάπτυξη, αναφέρθηκαν βίαια επεισόδια και ζημιές σε αρκετές πόλεις το βράδυ της Πέμπτης 29/06. Ακόμα 667 άτομα συνελήφθησαν σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Gérald Darmanin. 

Επίσης 249 αστυνομικοί και χωροφύλακες τραυματίστηκαν το βράδυ της Πέμπτης, σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών. 

Η Λευκή πορεία 

Στο κέντρο της Μασσαλίας, η πρόσοψη της δημοτικής βιβλιοθήκης Alcazar υπέστη ζημιές, σύμφωνα με το δημαρχείο. Σε μικρή απόσταση, στο Vieux Port, ξέσπασαν συμπλοκές μεταξύ της αστυνομίας και μιας ομάδας 100 έως 150 ατόμων που φέρεται να προσπαθούσαν να στήσουν οδοφράγματα. 

Στο Seine-Saint-Denis, «σχεδόν όλες οι κοινότητες» επλήγησαν, συχνά με αιφνιδιαστικές ενέργειες, με στόχο πολλά δημόσια κτίρια, όπως το δημαρχείο στο Clichy-sous-Bois, και καταστήματα λεηλατημένα, σύμφωνα με αστυνομική πηγή. Στη Nanterre, το νομό Hauts-de-Seine που έχει γίνει το επίκεντρο της βίας, πυροτεχνήματα και χειροβομβίδες εξερράγησαν στη συνοικία της εργατικής τάξης, Πάμπλο Πικάσο, όπου ζούσε ο έφηβος που σκοτώθηκε, σύμφωνα με δημοσιογράφο του AFP. Η Ταξιαρχία Έρευνας και Επέμβασης (BRI) της αστυνομικής νομαρχίας του Παρισιού, διάσημη για την επίθεσή της κατά των τζιχαντιστών που είχαν καταλάβει το Μπατακλάν στις 13 Νοεμβρίου 2015, αναπτύχθηκε για λίγο στην είσοδο του οικισμού και στους περίφημους πύργους των σύννεφων, υποστηριζόμενη στον ουρανό από ένα ελικόπτερο. 

Το απόγευμα εκείνης της ημέρας, μια «λευκή πορεία» στη μνήμη του Nahel ξεκίνησε από τη Nanterre συγκεντρώνοντας 6.200 συμμετέχοντες, σύμφωνα με τη νομαρχία της αστυνομίας, υπό τις κραυγές «δικαιοσύνη για τον Nahel» και «ποτέ ξανά». «Δεν είμαι θυμωμένη με την αστυνομία, είμαι θυμωμένη με ένα άτομο, το άτομο που αφαίρεσε τη ζωή του γιου μου», δήλωσε η μητέρα του θύματος, Mounia M., μιλώντας στην εκπομπή «C à vous» του France 5.Η πορεία στην οποία ηγείτο κατέληξε σε σύγχυση και συγκρούσεις και με πολλές καταστροφές, αυτοκίνητα πυρπολήθηκαν και το μνημείο της Αντίστασης και της απέλασης υπέστη ζημιές. 

Η υπόθεση αναζωπύρωσε τη διαμάχη σχετικά με τη δράση της αστυνομίας στη Γαλλία, όπου το 2022 καταγράφηκε ρεκόρ 13 θανάτων μετά από άρνηση να υπακούσουν στους κυκλοφοριακούς ελέγχους.

Λεηλασίες, πυρκαγιές, επιθέσεις είναι ο τρομακτικός απολογισμός των ημερών και των νυχτών των ταραχών στη Γαλλία και δυστυχώς προστέθηκε ένας ακόμα νεκρός διαδηλωτής στη Μασσαλία που έχασε τη ζωή του χθες το βράδυ. Μέσα σε πέντε νύχτες και άλλες τόσες ημέρες βίας, τα άμεσα θύματα πυρκαγιών, ζημιών και κλοπών ανέρχονται σε χιλιάδες. Ο απολογισμός λέγεται ότι ξεπέρασε εκείνον των ταραχών του 2005, οι οποίες διήρκεσαν τρεις εβδομάδες. Μέσα σε σχεδόν δύο δεκαετίες, το πλαίσιο και ο τρόπος δράσης έχουν αλλάξει.

Η βία που διαπράττεται στη Γαλλία δεν έχει πλέον πολλά κοινά με τον θάνατο του νεαρού Nahel , που σκοτώθηκε από αστυνομικό. Από την Παρασκευή 30 Ιουνίου, οι ταραχές που πλήττουν εκατοντάδες δήμους της Γαλλίας έχουν αλλάξει χαρακτήρα, με πρωτοφανή ένταση, ακραία επίπεδα βίας, λεηλασίες καταστημάτων, επιθέσεις σε δημόσιες υπηρεσίες, δημόσιους υπαλλήλους και εκλεγμένους αντιπροσώπους και, τέλος, αρκετές χιλιάδες άμεσα θύματα πυρκαγιάς, βίας, ζημιών και κλοπών.  

Οι αριθμοί δίνουν μόνο μια γεύση από όλα όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες κατά τις οποίες ομάδες ταραχοποιών πήραν τον έλεγχο των γειτονιών τους. Επιτέθηκαν επίσης σε δημόσιες υπηρεσίες και καταστήματα στα κέντρα των πόλεων, προκαλώντας πανικό στη Μασσαλία, τη Λυών, την Τουλούζη και το Στρασβούργο, οι οποίες μερικές φορές πνίγονταν στα δακρυγόνα, στον ήχο των εκρήξεων και στη μυρωδιά των πυρκαγιών. Τη νύχτα, αλλά και στο φως της ημέρας, παρά τη σημαντική αστυνομική παρουσία, με κινητοποίηση περισσότερων από 40.000 δημοσίων υπαλλήλων, συμπεριλαμβανομένων μονάδων όπως η αστυνομία RAID και οι χωροφύλακες GIGN, και τη χρήση τεθωρακισμένων οχημάτων της χωροφυλακής. 

Από το εξωτερικό, η Γαλλία είναι ένα παράξενο παράδοξο. Η οικονομική της κατάσταση δεν είναι κακή, αν δεν λάβουμε υπόψη το βάρος του δημόσιου χρέους της, το οποίο μόλις ξεπέρασε το συμβολικό όριο των 3 τρισεκατομμυρίων ευρώ. Η ανάπτυξη αντέχει, η ανεργία μειώνεται και οι ξένοι επενδυτές επιστρέφουν, όπως διακήρυξε ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron, ο οποίος προήδρευσε στην έκτη έκδοση της συνόδου κορυφής Choose France για την προώθηση της οικονομίας και των επενδύσεων στα μέσα Μαΐου. 

Παρ’ όλα αυτά, η τάση για επαναλαμβανόμενες βίαιες εκρήξεις σημαίνει ότι η Γαλλία εξετάζεται με συμπόνια και ειρωνεία από τους επικριτές της και με αμηχανία και ανησυχία από τους συμμάχους της. Στα τέλη Μαρτίου, ο βασιλιάς Κάρολος Γ΄ αναγκάστηκε να αναβάλει την πρώτη του επίσημη επίσκεψη ως μονάρχης λόγω των αυξημένων εντάσεων που προκάλεσε η διχαστική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Το Σάββατο, 1η Ιουλίου, ο Macron αναγκάστηκε να αναβάλει την τριήμερη κρατική επίσκεψη στη Γερμανία που επρόκειτο να ξεκινήσει το βράδυ της Κυριακής, λόγω των ταραχών σε ολόκληρη τη Γαλλία που είχαν σε επιφυλακή περίπου 45.000 αστυνομικούς και χωροφύλακες κάθε βράδυ. Ήταν ένα σοβαρό πλήγμα για το έθνος του Διαφωτισμού, το οποίο θεωρούσε τον εαυτό του ως πρότυπο προς μίμηση από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης. 

Μέχρι σήμερα, τρεις δημόσιοι σεισμοί υψηλής έντασης έχουν ταρακουνήσει τις δύο θητείες του Macron, με μικρή σχέση μεταξύ τους. Η κρίση των Κίτρινων Γιλέκων τον χειμώνα του 2018-2019 προέκυψε από μια σπασμωδική, σχεδόν πρωτόγονη αντίδραση στην αύξηση του φόρου άνθρακα από μέρος του πληθυσμού, ένα κίνημα που αρχικά συγκέντρωσε την υποστήριξη της κοινής γνώμης, αλλά έκτοτε εγκαταλείφθηκε. Μεταξύ άλλων τραυματικών σκηνών, έδωσε αφορμή για την επίθεση στη νομαρχία στο Le Puy-en-Velay στη νότια Γαλλία, τον βανδαλισμό της Αψίδας του Θριάμβου στο Παρίσι την 1η Δεκεμβρίου 2018 και τη χρήση ενός οικοδομικού οχήματος για την παραβίαση της εισόδου σε κυβερνητικό κτίριο στις 5 Ιανουαρίου 2019. 

  Οι ταραχές μετά τον θάνατο του Nahel είναι κυρίως από νέους με σύνθετο προφίλ, είναι συχνά ανήλικοι, ενίοτε μόλις 12 ή 13 ετών, γαλουχημένοι από την ομαδική επίδραση και τα κοινωνικά δίκτυα, τα επεισόδια των τελευταίων νυχτών είναι δύσκολο να προσεγγιστούν. Είναι οι άνθρωποι που εργάζονται μαζί τους που μας βοηθούν να σκιαγραφήσουμε το πορτρέτο τους.   

Είναι δύσκολο να καταρτίσει κανείς ένα τυπικό προφίλ αυτών των νυχτερινών επαναστατών. Τείνουν να είναι νέοι, όχι πολύ ομιλητικοί, μερικές φορές μόλις 12 ή 13 ετών και σπάνια άνω των τριάντα. Το υπόβαθρο και τα κίνητρά τους περιγράφονται καλύτερα με τα λόγια εκείνων που εργάζονται μαζί τους. «Αυτοί οι νέοι προέρχονται από όλα τα κοινωνικά στρώματα. Ορισμένοι εργάζονται και είναι ενταγμένοι, αλλά υφίστανται διακρίσεις και επαναστατούν. Έπειτα υπάρχουν εκείνοι που είναι ήδη μπλεγμένοι σε περισσότερο ή λιγότερο σοβαρή παραβατικότητα», εκμυστηρεύεται ένας υπάλληλος από το δημαρχείο της Nanterre. Οι περισσότεροι από αυτούς φαίνεται να έχουν εγκαταλείψει το σχολείο και έχουν εύθραυστη οικογενειακή κατάσταση, η οποία επιδεινώνεται από την επισφάλεια των εργατικών γειτονιών. 

Φτάνοντας στο σήμερα και στον θάνατο ενός άνδρα 

Οι εισαγγελείς ερευνούν τον θάνατο άνδρα που χτυπήθηκε από βλήμα στη Μασσαλία και η έρευνα έρχεται μετά τη συνάντηση του προέδρου Macron με τους δημάρχους για να διερευνήσει τους «βαθύτερους λόγους» της βίας και από την πλευρά των αστυνομικών και των διαδηλωτών. Οι Γάλλοι εισαγγελείς ξεκίνησαν έρευνα για τον θάνατο ενός 27χρονου άνδρα που χτυπήθηκε από βλήμα την ώρα των ταραχών του Σαββάτου, ανακοίνωσε η εισαγγελία της Μασσαλίας. Ο άνδρας έχασε τη ζωή του το βράδυ του Σαββάτου 1/7, ενώ η Μασσαλία είχε κατακλυστεί από ταραχές και λεηλασίες, αλλά οι εισαγγελείς δήλωσαν ότι δεν ήταν δυνατόν να προσδιοριστεί πού βρισκόταν ο άνδρας όταν πυροβολήθηκε ή αν το θύμα είχε λάβει μέρος στις ταραχές. 

Οι εισαγγελείς δήλωσαν την Τρίτη 4/7 ότι η πιθανή αιτία του θανάτου στη Μασσαλία ήταν ένα βίαιο χτύπημα στο στήθος από ένα βλήμα «flash-ball», όπως χρησιμοποιείται από την αστυνομία των ταραχών, αλλά δεν διευκρίνισαν ποιος πυροβόλησε ή ποιος ήταν ο ιδιοκτήτης του όπλου. Η πρόσκρουση οδήγησε σε καρδιακή ανακοπή και αιφνίδιο θάνατο. Το μεγαλύτερο σημείο ανάφλεξης το Σάββατο ήταν στη Μασσαλία, όπου η αστυνομία έριξε δακρυγόνα και έδωσε οδομαχίες με νεαρούς γύρω από το κέντρο της πόλης μέχρι αργά τη νύχτα. 

Τα πυροβόλα όπλα με σφαίρες κρότου λάμψης έχουν σχεδιαστεί για να είναι μη θανατηφόρα όπλα αντιμετώπισης ταραχών που δεν διαπερνούν το δέρμα, αλλά η χρήση τους από την αστυνομία στη Γαλλία αμφισβητείται, καθώς τα βλήματα έχουν οδηγήσει σε απώλεια ματιών, τραυματισμούς στο κεφάλι και άλλα τραύματα. «Πρόκειται για μόνιμη επιστροφή στην ηρεμία; Θα είμαι προσεκτικός, αλλά η κορύφωση που είδαμε τις προηγούμενες ημέρες έχει περάσει», δήλωσε ο Macron  κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο Παρίσι, σύμφωνα με έναν συμμετέχοντα. 

Η κυβέρνηση έχει δώσει μάχη με ταραχές και λεηλασίες από τότε που ένας αστυνομικός σκότωσε τον 17χρονο Nahel Μ. κατά τη διάρκεια τροχονομικού ελέγχου στις 27 Ιουνίου 27 , αναζωπυρώνοντας τις μακροχρόνιες κατηγορίες για συστημικό ρατσισμό μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας. «Μας θεωρούν λιγότερο ανθρώπους», λένε μέσα στις συνοικίες της Μασσαλίας που εγκαταλείφθηκαν από την αστυνομία.  

Στη συγκέντρωση των δημάρχων, ο Macron ήλπιζε να «ξεκινήσει την επίπονη, μακροπρόθεσμη δουλειά που απαιτείται για να κατανοηθούν οι βαθύτεροι λόγοι που οδήγησαν σε αυτά τα γεγονότα». Όμως, με τους αξιωματούχους της δεξιάς και της αριστεράς να δείχνουν ο ένας τον άλλον με το δάχτυλο και την επιμονή της κάθε πλευράς στις δικές της λύσεις, ο κεντρώος πρόεδρος δήλωσε στο τέλος της συνάντησης ότι απέτυχαν να βρουν «ομοφωνία». Η κυβέρνησή του θα «καταλήξει σε πολύ πραγματικές λύσεις» κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, πρόσθεσε, λέγοντας ότι «πρέπει να χτυπήσουμε όσο το σίδερο είναι καυτό». Όμως ο δήμαρχος του Neuilly-sur-Marne ανατολικά του Παρισιού, δήλωσε: «Ήρθα για να ακούσω τον πρόεδρο να μας δίνει ένα όραμα, να καθορίζει μια πορεία. Δεν ήρθα για μια συνεδρία ομαδικής θεραπείας». 

Σχεδόν 4.000 συλλήψεις έχουν γίνει από την Παρασκευή, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 1.200 ανηλίκων, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης. Ο Macron πρότεινε να επιβληθούν πρόστιμα στους γονείς των εμπλεκόμενων παιδιών. «Με το πρώτο έγκλημα, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να επιβάλλουμε κυρώσεις στις οικογένειες οικονομικά και εύκολα», είπε, σύμφωνα με σχόλια που μετέδωσε η εφημερίδα Parisien. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τους δημάρχους, ο προέδρος υποσχέθηκε επίσης να επισπεύσει έναν νέο νόμο που θα επιτρέπει την ταχεία παροχή βοήθειας για την ανοικοδόμηση κατεστραμμένων κτιρίων, δημόσιων χώρων και βανδαλισμένων υποδομών μεταφορών.  

Η αστυνομία δήλωσε εν τω μεταξύ ότι ένας από τους επιβάτες του αυτοκινήτου που οδηγούσε ο Nahel, ο οποίος παραδόθηκε, ανακρίθηκε για να προσδιοριστούν οι ακριβείς συνθήκες των πυροβολισμών. Ο αστυνομικός που πυροβόλησε παραμένει υπό κράτηση κατηγορούμενος για ανθρωποκτονία. Ένα διαδικτυακό ταμείο για την υποστήριξη της οικογένειας του Nahel έχει ανέλθει σε κάτι λιγότερο από 346.000 ευρώ.

Διάβασε επίσης:

Γέμισαν με αναρτήσεις το διαδίκτυο οι διάσημοι για τον πυροβολισμό του 16χρονου εφήβου στο Kansas

Η Jennifer Aniston, η Halle Berry, η Kim Kardasian, η Kylie Jenner, ο Justin Timberlake και η Lilly Collins είναι μόνο μερικοί από τους διάσημους του Hollywood που γέμισαν το διαδίκτυο με τις αναρτήσεις τους για να δείξουν την αμέριστη συμπαράσταση τους για την απόλυτα αδικαιολόγητη επίθεση με περίστροφο που τραυμάτισε τον 16χρονο Ralph Yarl. Το «Black Lives Matter» δυστυχώς δεν σταματά πότε να είναι επίκαιρο στις ΗΠΑ και ευτυχώς οι διάσημοι ηθοποιοί – και όχι μόνο- παίρνουν ξεκάθαρα θέση υποστηρίζοντας το δίκαιο και τα αθώα θύματα αυτής της παράλογης φυλετικής βίας που δεν σταμάτα στην χώρα.

Ένας λευκός 84χρονος ιδιοκτήτης σπιτιού φέρεται να πυροβόλησε και να τραυμάτισε τον Ralph Yarl, έναν μαύρο έφηβο, αφού ο 16χρονος πήγε σε λάθος σπίτι για να πάρει τα αδέλφια του. Ο άνδρας θα αντιμετωπίσει δύο κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος, ανακοίνωσε νωρίς το βράδυ της Δευτέρας ο εισαγγελέας της κομητείας Clay, Zachary Thompson.

Ο 84χρονος