Ο σκύλος σου χαμογελά; Υπάρχει τρόπος να το ανακαλύψεις

Τα σκυλάκια μας ξέρουν πότε είμαστε λυπημένοι, αγχωμένοι ή χαρούμενοι και θέλουμε να πιστεύουμε ότι τα ξέρουμε εξίσου καλά. Αλλά τι μας λένε πραγματικά αυτά τα χαμόγελα των σκύλων; Τίποτα δεν ζεσταίνει την καρδιά μας όσο το γλυκό χαμόγελο του σκύλου μας μετά από μια κουραστική μέρα. Η μουσούδα τους λάμπει όταν μπαίνουμε στο σπίτι!

Έχουμε τόσο στενούς δεσμούς με τα σκυλάκια μας που φαίνεται φυσικό να συνδέουμε τις εκφράσεις του προσώπου τους και ακόμη και κάποιες συμπεριφορές σκύλων με εκείνες των ανθρώπων, όπως όταν οι πιο στοργικές ράτσες σκύλων ξαπλώνουν κοντά μας για να δείξουν ότι νοιάζονται ή όταν ο σκύλος μας κοιτάζει επίμονα σε μια έκκληση για επιπλέον προσοχή ή μια μπουκιά από το σάντουιτς μας. Αλλά όταν πρόκειται για επίδειξη ευτυχίας, χαμογελούν οι σκύλοι ή απλά είναι καθαρά δική μας αυτή η αίσθηση;

Τα σημάδια που δείχνουν ότι ο σκύλος μας είναι ευτυχής

Οι ειδικοί στη συμπεριφορά των σκύλων μίλησαν στο Reader’s Digest για το χαμόγελο τους και τα σημάδια που δείχνουν αν είναι ευτυχισμένοι.

Μπορούν οι σκύλοι να χαμογελούν;

Σίγουρα έτσι φαίνεται! Εκτός από τα αμέτρητα χαμόγελα που βλέπεις από το δικό σου ευτυχισμένο κουτάβι, υπάρχουν κυριολεκτικά χιλιάδες φωτογραφίες χαμογελαστού σκύλου στο διαδίκτυο. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες δε γνωρίζουν με βεβαιότητα αν τα σκυλάκια μας χαμογελούν σκόπιμα. Παρόλο λοιπόν που το χαμόγελο τους μπορεί να μοιάζει εκπληκτικά με το δικό μας, η έρευνα δείχνει ότι οι άνθρωποι και οι σκύλοι παράγουν διαφορετικές εκφράσεις συναισθημάτων στο πρόσωπο και ότι οι σκύλοι δε χρησιμοποιούν τους μύες του προσώπου τους με τον ίδιο τρόπο που το κάνουμε εμείς για να εκφράσουμε αυτά τα συναισθήματα. Ωστόσο, οι σκύλοι φαίνεται να κάνουν μεμονωμένες εκφράσεις ως απάντηση σε συγκεκριμένα συναισθηματικά ερεθίσματα.

Για παράδειγμα, όταν οι άνθρωποι ερμηνεύουν ένα χαμόγελο στο πρόσωπο ενός σκύλου, συνήθως βλέπουν μερικές διαφορετικές εκφράσεις. «Η μία είναι μια απαλή, χαλαρή έκφραση με ανοιχτό στόμα που είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί όταν ο σκύλος είναι άνετος, ικανοποιημένος και κατά τα άλλα βρίσκεται σε κατάσταση χαμηλής συναισθηματικής διέγερσης», λέει ο Christopher Pachel, DVM, κτηνίατρος και πιστοποιημένος σύμβουλος συμπεριφοράς ζώων στην Animal Behavior Clinic στο Πόρτλαντ του Όρεγκον.

Η άλλη είναι όταν τα χείλη τραβιούνται λίγο προς τα πίσω με έκφραση ανοιχτού στόματος, εκθέτοντας συχνά λίγο περισσότερα δόντια. Αυτό δεν αποτελεί επιθετική επίδειξη- μάλλον, πρόκειται για επικοινωνία κατευνασμού. «Μπορεί να δείτε αυτή την έκφραση όταν ένας σκύλος είναι ελαφρώς νευρικός, λαχανιάζει ή χρησιμοποιεί με άλλο τρόπο τη γλώσσα του σώματος του για να εκτονώσει μια κατάσταση που μπορεί να αντιλαμβάνεται ως κάπως άβολη, απειλητική ή αγχωτική», λέει ο Dr. Pachel. Και οι δύο τύποι «χαμογελαστών» εκφράσεων μπορεί να έχουν λεπτές διαφορές ανάλογα με τη σωματική δομή του σκύλου, οπότε είναι σημαντικό να μην ερμηνεύεις ένα συγκεκριμένο χαμόγελο – όπως ακριβώς είναι σημαντικό να μην προβάλλεις την ανθρώπινη θλίψη όταν φαίνεται ότι ο σκύλος σου κλαίει.

Είναι τα σκυλιά πραγματικά χαρούμενα όταν χαμογελούν;

Σίγουρα φαίνεται ότι τα σκυλιά μας είναι ευτυχισμένα όταν κάνουν αυτό το αξιολάτρευτο χαμόγελο, ειδικά όταν συνοδεύεται από λαμπερά μάτια, ένα κουνιστό σώμα και μια ουρά που κουνάει. Όμως χαμογελούν οι σκύλοι για να μεταδώσουν την ευτυχία στους ανθρώπους και στους άλλους σκύλους; Μέχρι σήμερα, οι ερευνητές δεν έχουν βρει απτές αποδείξεις ότι οι σκύλοι χαμογελούν για να επικοινωνήσουν την ευτυχία.

Τα σκυλιά επικοινωνούν με άλλους τρόπους που λένε τι θέλουν και πώς αισθάνονται. «Ένας σκύλος μπορεί σίγουρα να εκφράσει συναισθηματικές καταστάσεις μέσω του σώματος του, αλλά περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από το πρόσωπο», λέει η Angie Madden, πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια σκύλων και ιδιοκτήτρια του DogSpeak. «Οι σκύλοι είναι πολύ πιο εκφραστικοί με ολόκληρο το σώμα τους παρά με το πρόσωπο τους. Κοιτάμε τη θέση των αυτιών τους, τη θέση της ουράς τους ή και την κίνηση -τη θέση, την τυχόν μυϊκή ένταση και τον τρόπο με τον οποίο κινείται το σώμα τους. Αυτό υποστηρίζεται από συμπεριφορές στις οποίες εμπλέκονται οι σκύλοι όταν παρουσιάζουν αυτά τα σωματικά χαρακτηριστικά».

Η έκφραση με το ανοιχτό στόμα που ανέφερε ο Dr. Pachel σηματοδοτεί ικανοποίηση. Και τυχαίνει το λεξικό της Οξφόρδης να ορίζει την ευτυχία ως «αίσθημα ή επίδειξη ευχαρίστησης ή ικανοποίησης». «Αν ψάχνουμε για σημάδια χαλάρωσης στους σκύλους, συχνά θα δούμε ένα μαλακό μυϊκό σύστημα. Δηλαδή την ικανότητα να παρακολουθούν το περιβάλλον τους χωρίς σημαντικές αντιδράσεις συναγερμού ή τρόμου. Είναι πιο πιθανό να παίρνουν τις λιχουδιές φαγητού απαλά και συνολικά τα μοτίβα των κινήσεων τους τείνουν να είναι πιο αργά και ρευστά παρά ζωηρά και ενεργητικά», λέει ο Dr. Pachel.

Χαμογελούν τα σκυλιά με δόντια;

Όπως εξηγεί ο Dr. Pachel, τα σκυλιά μπορούν να δείξουν ένα χαμόγελο με δόντια και τις περισσότερες φορές οφείλεται σε κατευνασμό, και φαίνεται λίγο διαφορετικό, καθώς σε ένα τέτοιο χαμόγελο δεν σηκώνουν τα χείλη τους τόσο ψηλά. Αυτό το ανασήκωμα στα χείλη μπορεί να το δεις αν για παράδειγμα γυρίσεις στο σπίτι και βρεις ένα μαξιλάρι σχισμένο και τον ρωτήσεις: «Τι έκανες;».

Ενώ αυτή η περίεργη κλίση του σκυλίσιου κεφαλιού είναι πολύ αξιολάτρευτη, αν σου δείξει ένα χαμόγελο με ανοιχτό στόμα και με τα δόντια να φαίνονται, αυτό γίνεται από αδιαφορία, λέει η Emily Haley, ιδιοκτήτρια του Dog Listener. «Προσπαθούν να κατευνάσουν την αρνητική σας ενέργεια. Οι σκύλοι το κάνουν αυτό και μεταξύ τους, δείχνοντας ότι δεν αποτελούν απειλή και βάζοντας τα αυτιά τους προς τα πίσω και βάζοντας το στόμα τους κάτω από το πηγούνι του άλλου σκύλου», λέει η Haley. Τώρα, αν ένας σκύλος εκθέτει τους κυνόδοντες του, αυτό είναι μια αμυντική κίνηση που λέει πολλά. «Προσπαθούν να πουν ότι αισθάνονται πολύ απειλημένοι και ανασφαλείς», εξηγεί η Haley. «Και είναι ένας τρόπος να πουν στα άλλα σκυλιά να κάνουν πίσω».

Γελούν τα σκυλιά;

Χαμογελούν και γελούν οι σκύλοι ως απάντηση στο χιούμορ όπως οι άνθρωποι; «Εξαρτάται από το ποιος είναι ο ορισμός ή ο λόγος για το γέλιο», λέει ο Haley. «Αν το γέλιο είναι μια έκφραση χαράς, απολύτως. Αν το γέλιο είναι έκφραση χιούμορ, τότε όχι». Η Haley έχει παρατηρήσει χαρούμενο γέλιο σε πολλούς σκύλους. Είναι μια γρήγορη εισπνοή και μια σύντομη εκπνοή όταν βρίσκονται σε ενθουσιασμένο, αφοσιωμένο παιχνίδι. Τις περισσότερες φορές, το «γέλιο» των σκύλων συμβαίνει σε άμεση αλληλεπίδραση με κάτι. Τα σκυλιά «γελούν» με άλλους σκύλους και ανθρώπους, ενώ μπορεί να συμβεί ακόμη και όταν παίζουν μόνα τους με τα παιχνίδια τους.

Πώς μπορείς να καταλάβεις αν ένας σκύλος είναι χαρούμενος;

Δεδομένου ότι δεν μπορούμε να καθίσουμε με τους σκύλους μας και να συζητήσουμε για το πώς αισθάνονται, πρέπει να αναζητήσουμε ενδείξεις στη γλώσσα του σώματος τους, όπως ακριβώς θα μπορούσαμε να αναζητήσουμε σημάδια ότι ο σκύλος μας είναι κρυφά θυμωμένος μαζί μας. Και η ευτυχία που αναγνωρίζουμε στους εαυτούς μας και στους άλλους ανθρώπους μοιάζει λίγο διαφορετική σε αυτά. Να ποια είναι τα αποκαλυπτικά σημάδια:

1. Αναπήδηση του σώματος

«Σε γενικές γραμμές, όσο πιο χαλαρό και ζωηρό είναι το σώμα τους, τόσο πιο “ευτυχισμένη” είναι η ψυχική κατάσταση του σκύλου», λέει η Madden. Ένας σκύλος με σφιχτό, τεντωμένο και ακίνητο σώμα είναι πιο πιθανό να είναι στρεσαρισμένος. «Τα φιλικά σκυλιά είναι πιο πιθανό να έχουν ένα κουνιστό σώμα και καμπύλη σε σχήμα Γ στη σπονδυλική τους στήλη, παρά να είναι άκαμπτα ή ευθεία, αν και αυτό προφανώς ποικίλλει λίγο ανάλογα με τη φυλή και τη σωματική τους δομή», προσθέτει ο Dr Pachel.

2. Στάση παιχνιδιού

Το παιχνίδι είναι επίσης ένας πολύ καλός δείκτης της ψυχικής κατάστασης ενός σκύλου. Μπορεί να δεις τον σκύλο σου να κάνει μια «υπόκλιση παιχνιδιού». «Με την υπόκλιση παιχνιδιού, συχνά έχουν τα πόδια τους ανοιχτά και οι αγκώνες τους ακουμπούν στο έδαφος, επειδή ορμάνε σε αυτή τη στάση», λέει η Madden. Από την άλλη πλευρά, τα σκυλιά μπορεί να μην ζητούν ή να μην συμμετέχουν στο παιχνίδι αν είναι μεγαλύτερα, πονάνε, είναι αγχωμένα, φοβισμένα ή με άλλο τρόπο δεν αισθάνονται άνετα.

3.Χαλαρή κατάσταση ανάπαυσης

Έξω από το παιχνίδι, η ευτυχία με τη μορφή ικανοποίησης εμφανίζεται όταν ένας σκύλος είναι αδρανής και ξαπλώνει με το κεφάλι του πλήρως εκτεταμένο στο έδαφος και το πηγούνι του να ακουμπά στο πάτωμα.

4. Μια «ευτυχισμένη» ουρά

Μπορούμε επίσης να αποκωδικοποιήσουμε τα μυστικά που προσπαθούν να μας πουν οι ουρές των σκύλων μας. Για παράδειγμα, το κούνημα της ουράς δεν υποδηλώνει πάντα έναν ευτυχισμένο σκύλο. Στην πραγματικότητα εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο κουνάει η ουρά. «Η αγαπημένη μου “χαρούμενη” ουρά είναι αυτή που μερικές φορές αναφέρεται ως ουρά ελικοπτέρου. Κάνει κύκλους συνήθως», λέει ο Madden. Το χαμηλό, αργό κούνημα της ουράς είναι μια άλλη θετική έκφραση.

5. Επαφή με τα μάτια

Μπορεί να μη μπορείς να διαβάσεις το μυαλό του σκύλου σου κοιτάζοντας τα κουταβίσια μάτια του, αλλά όταν ανοιγοκλείνει τα μάτια του, αυτό είναι καλό σημάδι. «Όταν ένας σκύλος σας κοιτάζει ενεργά και ανοιγοκλείνει τα μάτια, βρίσκεται σε πολύ πιο χαλαρή κατάσταση», λέει η Haley.

Οπότε, αυτό είναι όλο. Απλά να θυμάσαι: Ενώ υπάρχουν σαφείς δείκτες που δείχνουν πώς αισθάνεται ο σκύλος σου, μην ψάχνεις για τέλειους παραλληλισμούς με την ανθρώπινη έκφραση. Αντ’ αυτού, να χαίρεσαι που ο σκύλος σου είναι χαρούμενος!

Διάβασε επίσης:

Εξετάζοντας 13 ράτσες, αυτά είναι τα πιο γλυκά αλλά αφελή σκυλιά

Στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι στη Φινλανδία, ερευνητές υπέβαλλαν σε περισσότερους από 1.000 σκύλους από 13 διαφορετικές φυλές μια σειρά από γνωστικά τεστ. Ο σκοπός αυτής της έρευνας είχε να κάνει με τη νοημοσύνη των σκύλων και ήταν η μεγαλύτερη εργαστηριακή μελέτη που έγινε ποτέ.

Τα ευρήματα αυτών των ερευνών δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Scientific Reports. Μεταξύ Μαρτίου 2016 και Φεβρουαρίου 2022, οι ερευνητές κάλεσαν τους ιδιοκτήτες σκύλων να φέρουν τα κουτάβια τους, ηλικίας ενός έως οκτώ ετών, σε ένα μεγάλο χώρο για να υποβληθούν σε δοκιμές με τη «smartDOG test battery» , η οποία δημιουργήθηκε από την ερευνήτρια Katriina Tiira, PhD.