Οι Μάγια χρησιμοποιούσαν υδρόβια φυτά για ένα βιώσιμο σύστημα καθαρισμού του νερού
Νέες έρευνες αποκαλύπτουν με ποιον τρόπο οι Μάγια καθάριζαν και είχαν πόσιμο νερό. Αρχαιολόγοι έχουν υποθέσει ότι τα νούφαρα χρησιμοποιούνταν για τον καθαρισμό αρχαίων συστημάτων στάσιμου νερού που ήταν επιρρεπή στην ανάπτυξη φυκιών και που θα έκαναν το νερό μη πόσιμο. Αυτές οι αρχαίες ιδέες για το φιλτράρισμα του νερού θα μπορούσαν να προσφέρουν βιώσιμες λύσεις για έναν κόσμο στον οποίο η μόλυνση και η υπερθέρμανση του πλανήτη καθιστούν το πόσιμο νερό όλο και πιο σπάνιο.
Τα νούφαρα εμφανίζονται σε όλη την εικονογραφία των Μάγια και συνδέονται με τη βασιλεία και τη δύναμη. Το φυτό βρίσκεται συνήθως σε υδάτινα σώματα της περιοχής σήμερα. «Τα νούφαρα δείχνουν που είναι το καθαρό νερό, καθώς είναι πολύ ευαίσθητα φυτά και δεν μπορούν να αναπτυχθούν αν το νερό δεν είναι ήδη καθαρό», λέει η Lisa Lucero, καθηγήτρια ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Illinois στην Urbana-Champaign. «Πριν από μερικά χρόνια, εξέτασα αυτό το γεγονός πιο προσεκτικά και συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να λειτουργούν περισσότερα υδρόβια φυτά».
Το σύστημα των Μάγια είναι παράλληλο με τους σημερινούς τεχνητά δημιουργημένους υγρότοπους
Αρχαιολογικά αρχεία περίπλοκων συστημάτων δεξαμενών σε όλη την Κεντρική Αμερική πιστοποιούν πώς οι Μάγια αντιμετώπισαν τις ετήσιες ξηρές περιόδους. Αυτές οι αρχαίες δεξαμενές, όπως και άλλες στην Καμπότζη και τη Σρι Λάνκα, διατήρησαν πληθυσμούς για πάνω από χίλια χρόνια, αλλά πώς ακριβώς διατηρήθηκε το νερό σε αυτές καθαρό; Μια νέα μελέτη από τη Lucero υποδηλώνει ότι οι Μάγια χρησιμοποιούσαν υδρόβια φυτά για να καθαρίζουν το νερό της δεξαμενής τους, ένα σύστημα που είναι παράλληλο με τους σημερινούς τεχνητά δημιουργημένους υγρότοπους.
«Στα πολιτικά συστήματα, η εξουσία στηρίζεται στην κλιματική αστάθεια και, στους αρχαίους πολιτισμούς, η εξουσία επικρατούσε με τον έλεγχο του νερού», λέει η Lucero στο The Art Newspaper. Το νερό ήταν ιδιαίτερα σημαντικό στα νότια πεδινά της Κεντρικής Αμερικής. Παρά τις έντονες εποχιακές βροχοπτώσεις, υπάρχουν λίγα επιφανειακά νερά στην περιοχή λόγω του πορώδους του βράχου και οι άνθρωποι θα έπρεπε να αποθηκεύουν το νερό της βροχής για να επιβιώσουν τις ετήσιες ξηρές περιόδους, πόσο μάλλον τις καταιγίδες και την ξηρασία. «Καμία από τις μεγαλύτερες και πιο ισχυρές πόλεις – όπως το Tikal και το Naranjo στη Γουατεμάλα, το Caracol στο Μπελίζ και το Calakmul στο Μεξικό – δεν χτίστηκε κοντά σε ποτάμια ή λίμνες», λέει η Lucero. «Ήμουν γοητευμένη με τις δεξαμενές και ήξερα ότι ήταν απαραίτητες για την επιβίωση και τη δύναμη, αλλά η ερώτησή μου έγινε, πώς οι Μάγια κρατούσαν το νερό καθαρό; Και μπορεί αυτή η γνώση να μας βοηθήσει σήμερα; Οι αρχαίες δεξαμενές των Μάγια είναι τέλεια παραδείγματα παραδοσιακής οικολογικής γνώσης που μπορούμε να εφαρμόσουμε για την υποστήριξη συστημάτων καθαρού νερού σήμερα».
Χρησιμοποιώντας δημοσιευμένες περιπτώσεις και γνώσεις από τους συνεργάτες της Μάγια στο Μπελίζ, εξέτασε στοιχεία από ανασκαφές—πυρήνες ιζημάτων και χάρτες οικισμών, καθώς και σημερινούς υγροτόπους και τις εικόνες και την εικονογραφία του οπτικού πολιτισμού των Μάγια. Αναζήτησε επίσης πληροφορίες για το πώς λειτουργούσαν οι αρχαίες δεξαμενές των Μάγια εξετάζοντας πώς οι σύγχρονοι δομημένοι υγρότοποι εκμεταλλεύονται τις φυσικές διεργασίες και τα μικροβιακά σύνολα στη βλάστηση και το έδαφος για την επεξεργασία του βρώμικου νερού. Αφού μίλησε με πολιτικούς μηχανικούς, υποστήριξε ότι αυτές οι αρχαίες δεξαμενές λειτουργούσαν ως κατασκευασμένοι υγρότοποι και χρησιμοποιούσαν υδρόβια φυτά για τον καθαρισμό του νερού. Ενώ τα οργανικά υπολείμματα είναι σπάνια στην αρχαιολογία, η υψηλή βιοποικιλότητα της υδρόβιας φυτικής ζωής στους εποχικούς βάλτους και τους υγροτόπους της Κεντρικής Αμερικής σήμερα υποδηλώνει ότι ένα τέτοιο περιβάλλον θα είχε ευδοκιμήσει πριν από χιλιάδες χρόνια.
Διάβασε επίσης: Οι 8 λόγοι που η γάτα σου καλύπτει το πρόσωπο της όταν κοιμάται
Με την κλιματική αλλαγή να προκαλεί καταστροφικά παγκόσμια γεγονότα που αυξάνονται σε συχνότητα και ένταση, οι κοινότητες πρέπει να βρουν τρόπους για την προστασία των φυσικών πόρων, συμπεριλαμβανομένου του νερού. Η γνώση των προγόνων των Μάγια για το πώς να διατηρούν τις δεξαμενές χωρίς τη χρήση προϊόντων που βασίζονται σε χημικά και ορυκτά καύσιμα θα μπορούσε να είναι το κλειδί για το μέλλον του καθαρού νερού.
Ακολούθησε το TheIssue.gr στο Google News και μάθε πρώτη όλα τα νέα!
|