Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού: Πώς θα αντιληφθείς τα «σημάδια» στο παιδί σου

Τα τελευταία χρόνια μιλάμε για αυτισμό αλλά πολλοί είναι εκείνοι που δεν ξέρουν ακριβώς τι είναι. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ένα στα 160 παιδιά έχει Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ). Ο αυτισμός αποτελεί μια αναπτυξιακή διαταραχή που μπορεί να επηρεάσει τις κοινωνικές δεξιότητες, την επικοινωνία και την συμπεριφορά του παιδιού. Πρόκειται για μια αναπτυξιακή διαταραχή που προκαλείται από διαφορές στον εγκέφαλο. Η ΔΑΦ θεωρείται μία εκ γενετής οργανική διαταραχή η οποία επηρεάζει τη φυσιολογική ανάπτυξη και μορφολογία του εγκεφάλου, κυρίως κατά τα 2 πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού και έρευνες δείχνουν ότι το παιδί στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζει μια διαφορετική εικόνα του εγκεφάλου.

«Τα περισσότερα παιδιά που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού θα κάτσουν, θα μπουσουλήσουν και θα περπατήσουν στην ώρα τους, οπότε μπορεί και να μην παρατηρήσουμε καθυστερήσεις στις κοινωνικές επαφές και στην επικοινωνία το πρώτο έτος ζωής τους», λέει στο Theissue η παιδίατρος Ηλέκτρα Χανιώτη, και συνεχίζει λέγοντας πως «πολλοί γονείς παιδιών με αυτισμό θα αναφέρουν αργότερα οτι υπήρχαν διαφορές των παιδιών τους με τα υπόλοιπα, όσον αφορά την επικοινωνία. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι πολλά παιδιά με αυτισμό είναι υγιή και ανταποκρίνονται καλά στις απαιτήσεις της σχολικής ηλικίας».

Πάμε να ρίξουμε μια ματιά στα στατιστικά

-Η συχνότητα των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού είναι 6 /1000 άτομα.
-Η αναλογία κοριτσιών / αγοριών είναι 1/4.
-Συνολικά ο αριθμός των παιδιών που έχουν διαγνωστεί στο φάσμα του αυτισμού έχει αυξηθεί απο την αρχη της δεκαετίας του 1990, γιατί:
1.Οι οικογένειες είναι περισσότερο ενημερωμένες για τον αυτισμό
2.Οι παιδίατροι συχνότερα κάνουν screening έλεγχο (δηλαδή έλεγχο σε κατάλληλη ηλικία σε όλα τα παιδιά). Όποτε τα παιδια παίρνουν κατάλληλη διάγνωση νωρίτερα, που βοηθάει και την αντιμετώπισή του.
3.Οι σχολικές μονάδες είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένες οπότε τα παιδιά λαμβάνουν ειδική εκπαίδευση νωρίτερα
4.Έχουν γίνει αλλαγές στον ορισμό και στην διάγνωση του αυτισμού.

Πώς αναγνωρίζουμε τα «σημάδια» του αυτισμού σ’ ένα παιδί

«Ο αυτισμός μπορεί να έχει πολλές μορφές, δομές και εικόνες με εξίσου ποικίλη σοβαρότητα», επισημαίνει η παιδίατρος Ηλέκτρα Χανιώτη.
-Μπορεί ένα παιδί να αποφεύγει τις διαπροσωπικές σχέσεις, να αποφεύγει τη βλεμματική επαφή και το πρόσωπο του είναι ανέκφραστο.
-Μπορεί επίσης να μην μπορεί να μιλήσει, ή να μιλάει επαναληπτικά ή με ηχολαλιά ή ακόμη και ακατάληπτα.
-Μπορεί ένα παιδί να έχει εμμονές με στερεοτυπίες, ή να αγαπά τις επαναλήψεις και να αναστατώνεται με τις αλλαγές.
-Επίσης ένα παιδί με αυτισμό μοιάζει να ζει στο δικό του κόσμο τον οποίο δεν θέλει να μοιράζεται με τους άλλους.

Ποιες είναι οι αιτίες του αυτισμού

Τα παιδιά που έχουν διαγνωστεί στο φάσμα του αυτισμού δεν έχουν μια μόνη αιτία. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να ενοχοποιούνται. Η αλήθεια είναι ότι οι επιστήμονες ακόμη μαθαίνουν νέα στοιχεία για τον αυτισμό. Αυτο που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι:
1. Οι οικογένειες δεν μπορεί να προκαλέσουν αυτισμό
2. Τα εμβόλια δεν προκαλούν αυτισμό
3. Τα οικογενειακό ιστορικό μπορεί να έχει κάποιο ρόλο. Αν σε μια οικογένεια διαγνωστεί παιδι με αυτισμό, η πιθανότητα να έχει αυτισμό κάποιο αδελφάκι του είναι 10-20 φορές μεγαλύτερη από τον γενικό πληθυσμό. Πολλές φορές συγγενείς παιδιών με αυτισμό έχουν ίδια συμπτώματα με τον αυτισμό όσον αφορά την κοινωνικότητα και τις συμπεριφορές τους.
4. Τα περισσότερα παιδιά με αυτισμό δεν έχουν μια σαφή ιατρική ή γενετική διαταραχή. Παρόλα αυτά έχει βρεθεί οτι παιδιά με σύνδρομο του εύθραυστου Χ, σύνδρομο Down, οζώδης σκλήρυνση, άλλα γενετικά νοσήματα αλλά και πρόωρα παιδιά έχουν συχνότερα αυτισμό.
5. Έχουν βρεθεί συγκεκριμένες διαφορές στην λειτουργία του εγκεφάλου των παιδιών με αυτισμό
6. Υπάρχουν και παράγοντες του περιβάλλοντος που μπορει να παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση του αυτισμού. Πολύ πιθανά συνδέεται αιτιολογικά η μεγάλη ηλικία των γονέων την στιγμή της σύλληψής, η έκθεση του εμβρύου σε περιβαντολλογική ρύπανση, παράγοντες που προκαλούν υποξία στο νεογέννητο στην γέννα, αλλά και η παχυσαρκία της εγκύου.

Καταστάσεις που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού:

-Σύνδρομο Asperger
-Διάχυτη Αναπτυξιακή διαταραχή μη προσδιοριζόμενη αλλιώς
-Αποδιοργανωτική διαταραχή
-Αυτισμός

Τα πλεονεκτήματα της έγκυρης διάγνωσης του αυτισμού

«Κάθε παιδί που ανήκει στο φάσμα του αυτισμού έχει διαφορετικές ανάγκες. Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση τόσο νωρίτερα θα ξεκινήσει η παρέμβαση. Συστήνεται να γίνεται έλεγχος screening για τον αυτισμό σε όλα τα παιδιά σε ηλικία 18-24 μηνών . Όσο νωρίτερα ξεκινήσει η παρέμβαση σε αυτά τα παιδιά τόσο καλύτερα αποτελέσματα θα υπάρχουν» λέει η κυρία Χανιώτη .

Συνυπάρχοντα προβλήματα

«Πολλές φορές παρατηρούνται στα παιδιά με αυτισμό και άλλα προβλήματα. Συχνά μπορεί να έχουν και επιληψία, διαταραχές στον ύπνο, γαστρεντερικές διαταραχές ( κοιλιακός πόνος, διάρροια, δυσκοιλιότητα, διαταραχές στην σίτιση), αγχώδεις διαταραχές, διαταραχή της ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητα ( ΔΕΠΥ), ευερεθιστότητα και επιθετικότητα. Θυμηθείτε τις τακτικές επισκέψεις στον παιδίατρο σας», λέει η παιδίατρος.

Συζήτησε με ειδικούς επιστήμονες οτιδήποτε μπορεί να σε προβληματίζει στο παιδί σου.

Ευχαριστούμε θερμά την παιδίατρο Ηλέκτρα Χανιώτη για τις πολύτιμες επιστημονικές της συμβουλές / paidiatroschanioti.gr

Διάβασε επίσης:

Πώς να βοηθήσεις το παιδί σου να μάθει να παίζει μόνο του

Όταν τα σχολεία είναι κλειστά κι εσύ ή ο σύζυγός σου εργάζεστε από το σπίτι, είναι πολύ πιθανό το παιδί σας να δυσκολεύεται να διασκεδάσει ενώ εσείς εργάζεστε.
Μερικά πράγματα που πρέπει να λάβουμε υπόψη για την εύρεση της καλύτερης λύσης είναι: Ποια είναι η ηλικία, η ιδιοσυγκρασία και το επίπεδο εμπειρίας του παιδιού. Γενικά, τα παιδιά καθώς μεγαλώνουν βελτιώνονται στο να παίζουν μόνα τους και έχουν περισσότερη εμπειρία στο να βρίσκουν πράγματα να κάνουν μόνα τους. Μερικά παιδιά διασκεδάζουν με το να παίζουν μόνα τους. Άλλα παιδιά, ακόμα κι αν δοκιμάσεις όλες τις παρακάτω προτάσεις, περνάνε πολύ πιο δύσκολα. Προσπάθησε να μην θεωρήσεις ότι εσύ ή εκείνο έχετε κάνει κάπου λάθος και συνέχισε να εργάζεσαι πάνω σε αυτό.