Το μυστικό της φύσης που «κρατάει» όρθιο το Σινικό Τείχος πάνω από 2.000

Το Σινικό Τείχος είναι ένα από τα πιο εμβληματικά και εντυπωσιακά ανθρώπινα κατασκευάσματα στον κόσμο, αποτελώντας σύμβολο της κινεζικής ιστορίας και πολιτισμού. Εκτεινόμενο σε μήκος χιλιάδων χιλιομέτρων, το τείχος χτίστηκε για να προστατεύσει την αρχαία Κίνα από επιδρομές και εχθρικές δυνάμεις.

Κατασκευασμένο αρχικά από ξερά τούβλα, πέτρα και συμπιεσμένο χώμα, το Σινικό Τείχος ενώνει βουνά, κοιλάδες και ερήμους, δημιουργώντας ένα μοναδικό τοπίο που εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη. Με την κατασκευή του να ξεκινά τον 7ο αιώνα π.Χ. και να συνεχίζεται για αιώνες, το τείχος αποτελεί μνημείο ανθρώπινης επιμονής και τεχνογνωσίας, αναγνωρισμένο πλέον ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Πώς συνδέεται όμως η φύση με τη διατήρηση του;

Παρά το μεγαλείο του, αυτό που παραμένει σήμερα είναι μόνο ένα κλάσμα του προηγούμενου εαυτού του, καθώς ο χρόνος και οι φυσικές δυνάμεις έχουν επηρεάσει τη δομή τους. Ωστόσο, μια πρόσφατη ανακάλυψη αποκαλύπτει ότι η ίδια η φύση μπορεί να παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση αυτού του ιστορικού θαύματος. Λεπτά στρώματα βακτηρίων, βρύων, λειχήνων και άλλων οργανισμών, γνωστών ως βιοκρούστες, έχουν βρεθεί ότι προστατεύουν τμήματα του Σινικού Τείχους, προστατεύοντάς το από τον άνεμο, τη βροχή και άλλα διαβρωτικά στοιχεία.

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο The Brighter Side, υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που παίζουν αυτά τα «ζωντανά δέρματα» στη διατήρηση αυτού του αρχαίου αρχιτεκτονικού θαύματος. Με την πρόοδο της τεχνολογίας και της έρευνας, οι επιστήμονες διερευνούν τώρα τις δυνατότητες καλλιέργειας νέων βιοφλοιών για να αποτρέψουν την περαιτέρω υποβάθμιση του Τείχους. Η Nichole Barger, οικολόγος στο Nature Conservancy, επαίνεσε τη μελέτη ως «καινοτόμο και δημιουργική», σημειώνοντας ότι οι προστατευτικές επιδράσεις των βιοκρουστών έχουν κερδίσει αυξανόμενη αναγνώριση τα τελευταία χρόνια. Αυτά τα βιολογικά στρώματα είναι γνωστά για τη σταθεροποίηση των ξηρών οικοσυστημάτων και την πρόληψη της διάβρωσης του εδάφους.

Διάβασε επίσης: Ένας πίνακας του Βαν Γκογκ κρύβει ένα φυσικό φαινόμενο

Ενώ τα πιο διάσημα τμήματα του Σινικού Τείχους είναι κατασκευασμένα από πέτρα ή τούβλα, άλλα μέρη κατασκευάστηκαν χρησιμοποιώντας συμπιεσμένο. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό το υλικό φθείρεται λόγω διαφόρων παραγόντων όπως η διείσδυση του βρόχινου νερού, η αιολική διάβρωση, ο σχηματισμός κρυστάλλων αλατιού και οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας. Ωστόσο, τα ίδια συμπιεσμένα εδάφη μπορούν επίσης να φιλοξενήσουν βιοκρούστους, οι οποίοι καλύπτουν περίπου το 12% της επιφάνειας της γης, ιδιαίτερα σε ξηρές περιοχές όπως η βόρεια Κίνα. Αυτές οι βιοκρούστες ποικίλλουν σε μορφή, που κυμαίνονται από λεπτά βακτηριακά δίκτυα πάχους λίγων χιλιοστών έως παχύτερα στρώματα βρύων και λειχήνων ύψους πολλών εκατοστών.

Ο επιστήμονας εδάφους, Bo Xiao από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο της Κίνας, μαζί με τους συναδέλφους του, διεξήγαγαν μια μελέτη για τη διερεύνηση του ρόλου των βιοφλοιών στη διατήρηση του Σινικού Τείχους. Η έρευνά τους αποκάλυψε ότι οι βιοκρούτες, που αποτελούνται κυρίως από βρύα ή κυανοβακτήρια, κάλυπταν πάνω από τα δύο τρίτα της επιφάνειας του Τείχους στις περιοχές που εξέτασαν. Συγκρίνοντας τις φυσικές ιδιότητες της εμβολιασμένης γης που καλύπτεται από βιοφλοιό με αυτές του γυμνού εδάφους χωρίς βιοφλοιό, έκαναν μια σημαντική ανακάλυψη. Η μελέτη διαπίστωσε ότι η καλυμμένη με βιοκρούστη εμβολιασμένη γη ήταν λιγότερο πορώδης και παρουσίαζε μεγαλύτερη αντοχή σε διάτμηση και αντοχή σε θλίψη σε σύγκριση με τα ακάλυπτα τμήματα. Αυτές οι ιδιότητες βοηθούν στην προστασία του Τείχους από την υποβάθμιση μειώνοντας την αιολική διάβρωση, αποτρέποντας τη διείσδυση νερού και αλατιού και ενισχύοντας τη συνολική σταθερότητα της εμβολισμένης γης. Η Bettina Weber, οικολόγος στο Πανεπιστήμιο του Γκρατς, επαίνεσε τη μελέτη για τη διερεύνηση του κατά πόσον τα προστατευτικά αποτελέσματα των βιοφλοιών θα μπορούσαν να επεκταθούν σε χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς, προτείνοντας τα ευρήματά τους να ανοίξουν το δρόμο για την ενσωμάτωση της έρευνας για τον βιοφλοιό σε διάφορα επιστημονικά πεδία.

Είναι ενδιαφέρον ότι αυτή η μελέτη αμφισβητεί την κοινή πεποίθηση στη διατήρηση της κληρονομιάς ότι η ανάπτυξη των φυτών είναι επιβλαβής για τα κτίρια ή τους αρχαιολογικούς χώρους. Δεδομένης της σημασίας του Σινικού Τείχους ως «πολιτιστικού συμβόλου της Κίνας και του κινεζικού πολιτισμού», όπως σημειώνει ο Bo Xiao, είναι επιτακτική η εύρεση αποτελεσματικών τρόπων διατήρησης αυτής της τοποθεσίας για τις μελλοντικές γενιές. Καθώς οι ερευνητές εμβαθύνουν στο προστατευτικό δυναμικό αυτών των μικροσκοπικών οργανισμών, το Σινικό Τείχος της Κίνας μπορεί να συνεχίσει να στέκεται όχι μόνο ως απόδειξη της αρχαίας μηχανικής αλλά και ως προς την ανθεκτικότητα των απίθανων προστάτων της φύσης.